Het woord kunsttempel wordt vaak misbruikt, maar in Heythuysen staat er echt één. Het is de Missiekapel naast de Sint Nicolaaskerk in het centrum van het dorp. Sinds een aantal weken is het alsof er iemand is ingetrokken. Het begon met een kast, een tafeltje en een paar stoelen. Op het moment dat ik ga kijken, staan er glazen op de tafel. Aan de kapstok hangen een jas en een hoed. Als de winteravond valt, gaat het licht aan en verspreidt zich door de glazen deur een vreemd blauw schijnsel over het plein.

Het huiselijke tafereeltje is ingericht door beeldend kunstenaar Werner Klompen (Roggel, 1962). Hij woont slechts een paar kilometer verderop, maar heeft van de Missiekapel een tijdelijk tweede huis gemaakt. Of misschien beter: een tijdelijk atelier. In de periode dat Klompen de kapel tot zijn beschikking heeft, wil hij laten zien hoe kunst tot stand komt. Steeds meer spullen zal hij er naartoe slepen. Tegen de tijd dat u dit leest, zou de kapel wel eens behoorlijk vol kunnen liggen. Orde is een illusie, de witte zalen waarin kunstwerken doorgaans worden tentoongesteld zijn een toneelstukje, dat weten we eigenlijk best. Zoals men vroeger dacht dat muizen ontstaan uit stofnesten, zo komt kunst voort uit chaos. Pas in het allerlaatste stadium wordt de rommel onder het tapijt geveegd en blijven de werken over.

De Missiekapel werd in 1850-51 gebouwd om plaats te bieden aan een kruisbeeld met Maria en Johannes, een zogenaamde missiegroep. Zuilen en driehoekige tempelfronten waren in de bouwkunst van die tijd niet ongebruikelijk, maar zo’n zuiver Grieks tempeltje als het Heythuysense exemplaar zie je toch niet vaak. De missiegroep heeft allang het veld geruimd. Werner Klompen herinnert zich dat er in zijn kinderjaren stoelen en ander gerei in de kapel werden opgeslagen. Verval en zelfs sloop dreigden, maar konden door een grondige opknapbeurt worden afgewend. Sinds het voorjaar van 2012 organiseert de Stichting Kunst en Cultuur Leudal er tentoonstellingen. De Missiekapel is in de meest letterlijke zin kunsttempel geworden.

Het huisraad in de installatie van Werner Klompen is geschilderd in vrolijke kleuren die pas in de avonduren hun ware aard tonen. Onder paarsblauw Uv-licht springen gele en oranje accenten te voorschijn. Het glaswerk op tafel en in de kast licht felgroen op. Als je even blijft kijken, verdwijnt langzaam je gevoel voor diepte. Voorwerpen beginnen te zweven in de ruimte. Dit is geen gewoon atelier meer. Misschien kijk je wel dwars door de dingen heen, rechtstreeks in het brein van de kunstenaar. Want ga maar na: ook daar moet een idee eerst door een fase van twijfel en verwarring voordat het vaste vorm aanneemt. Bepaalde hersendelen gloeien op, andere blijven in onaanraakbaar duister gehuld. Ik denk aan mijn eigen brein en zou willen dat het daar net zo feeëriek toeging als bij Werner Klompen.

Werner Klompen, Verzameling providentie. UV-kamer installatie in de Missiekapel te Heythuysen. Tot 15 februari 2013 permanent te bezichtigen. Open-deur-dag op zondag 6 januari van 13.30-16.00 uur. www.kunstencultuurleudal.nl/nl/missiekapel