Ergens op de tentoonstelling Eeuwige Jachtvelden, je moet wel even zoeken, staat deze zin: “De mij hier voorgespiegelde werkelijkheid kent mattere tinten dan die uit mijn herinnering”. Het is een mooie, associatieve, nu en dan zelfs intrigerende tentoonstelling. Toch ga je naar huis met het gevoel dat er iets schort. Wat dat is, staat tamelijk precies in dit zinnetje.
Eeuwige Jachtvelden werd samengesteld door Maarten Dings. Geboren (in 1979) en getogen in Heerlen keerde Dings ruim tien jaar geleden de Mijnstreek de rug toe. Hij volgde een fotografie-opleiding in Gent en bleef daar hangen. Op uitnodiging van kuS – kunstencentrum Signe – in Heerlen kwam hij terug en ging op zoek naar zijn wortels.
Met de matte tinten valt het op het eerste oog nogal mee. Meteen bij binnenkomst knipperen twee dansende figuren in rood, blauw, groen en paars je tegemoet. Het is de neonverlichting van de voormalige Dancing Femina aan het Heerlense Wilhelminaplein. Daar zal Maarten Dings wel vaak geweest zijn. Een eindje verderop hangen kleurige tekeningen van leerlingen van basisschool de Piramide in de wijk Zeswegen. Maarten Dings tekende als kleuter het logo van de school. Het is nog in gebruik, de huidige leerlingen maakten hun versie ervan.
De sleutel tot de groepstentoonstelling vormt de wandcollage Heimat van Dings zelf. We zien familiefoto’s, knipsels, posters, LP-hoezen, vakantiekiekjes. Herinneringen die iedereen heeft, maar dan net andere. In die collage zit ook de zin over de matte tinten, ingebed in een tekst waarin Maarten Dings vertelt over zijn oude hond. Schrijven kan hij trouwens goed, dat heb je al na een halve alinea in de gaten.
Onder één van de tientallen foto’s staat: “Mijn beste vriend van vroeger: Ivan”. Ivan is Ivan Kasner, nu een succesvol ontwerper. Van hem liggen elders op de tentoonstelling een kunstmatig gefossiliseerd rolletje touw en een paar andere versteende gebruiksvoorwerpen. Er is mooi werk van Dings’ tante Leida Wieland en er zijn treurige opwindvogeltjes van Michel Huisman. Ik heb mij laten vertellen dat Maarten als kind al bij hem over de vloer kwam.
En zo nog meer. Er zijn mooie dingen te zien bij kuS, maar de reden dat dit alles bij elkaar hangt en staat, is Maarten Dings en afgezien van die wandcollage die iedereen had kunnen maken, maar dan net anders, blijft Maarten Dings zelf grotendeels buiten beeld. “Kerstcadeaus waar oeverloos uitleg bij moet worden gedaan, zijn meestal niet zulke leuke kerstcadeaus”, schrijft hij in een korte toelichting bij de tentoonstelling. Daar zit iets in, maar wat is het alternatief? Als de werkelijkheid zich aan Maarten Dings zelf al in mattere tinten voordoet dan zijn herinneringen, hoe moet dat dan zijn voor ons, toeschouwers, die die herinneringen niet hebben? We zien een glimp, maar eigenlijk kunnen we er niet bij. Zo wordt Eeuwige Jachtvelden niet alleen een tentoonstelling over een Heerlense jeugd, maar ook een tentoonstelling over herinnering, communicatie en ontoereikendheid.
Eeuwige Jachtvelden- Groepstentoonstelling, samengesteld door Maarten Dings, . T/m 26 januari bij kuS (Kunstencentrum Signe), Heerlen. www.kunstencentrumsigne.nl