Als je de goede kant op kijkt, kun je heel blij worden van het menselijk vernuft.

Heel lang geleden moet iemand bedacht hebben dat je stevige bladeren aaneen kunt vlechten tot grote flappen om jezelf koelte toe te wuiven. Waaiers noemen we zulke flappen. Op de Filipijnen gebruiken ze daarvoor de bladeren van, jawel, de waaierpalm. Altijd gedacht dat die boom zo heette omdat de bladeren ervan zelf op een waaier lijken. Dat is waarschijnlijk ook zo, maar die gelijkenis konden we pas zien nadat de waaier was uitgevonden. Wat was er eerder: de kip of het ei? Hoe dit ook zij, als die bladeren nu toch op een waaier lijken, waarom zou je dan niet daarmee waaieren? Omdat het met een gevlochten versie veel beter gaat. Zoiets bedenken, dát is nou design.

Kunststof deksels met tuiten en strooigaten die van iedere jampot een kan of strooibus maken. Een bankje met een ruimte eronder waarin je pluimvee kunt parkeren als je bij iemand op bezoek bent en toevallig je vechthaan bij je hebt. Een methode om aan de hand van plaatjes Chinees te leren. Geborduurde implantaten. Het is niet te geloven wat we allemaal verzinnen.

Het Cube Design Museum maakt sinds eind vorig jaar deel uit van het Museumplein Limburg in Kerkrade. Daar bevinden zich ook het Continium, gewijd aan wetenschap en techniek en voorheen bekend als Industrion, en het Columbus Earth Theatre. Het was op één van de twee openingspresentaties van Cube, getiteld Designing the World, dat ik zo trots werd op het menselijk vernuft. En de goede kant op kijken is in Cube niet moeilijk omdat het gebouw vrijwel geen ramen heeft. Wat er in de wereld aan minder vernuftige dingen gebeurt, wordt effectief aan het oog onttrokken. Voor een uurtje, of twee, is dat helemaal niet onplezierig.

Designing the World toont ontwerpen die voorzien in een menselijke behoefte. Waarin anders, was mijn eerste reactie, maar het punt is dat het hier niet gaat om leuke vaasjes en kekke stoeltjes maar om ontwerpen die een serieus probleem oplossen.

Geniaal in zijn eenvoud is de kunststof tank die met behulp van een beugel voortgerold kan worden. Zo kun je negentig liter water vervoeren zonder slijtage aan ruggen of wielen. Omdat het materiaal enigszins vervormbaar is, rolt de ton ook over hobbelig terrein. Ideaal voor ontwikkelingslanden. Misschien ook voor de camping?

Een wonder van techniek is de handzame wereldontvanger annex walkie-talkie annex oplader annex zaklamp annex sirene die werkt op zonne-energie of, als de nood echt aan de man komt, op een handmatig in beweging gebrachte dynamo. Met zo’n ding durf ik zelfs de rimboe in.

Een aardig contrast vormen de ontwerpmissers die te zien zijn in de permanente expositie op de eerste verdieping van Cube. Die variëren van de beroemde hangbrug in Tacoma, USA, die door zijn eigen trilling instortte, tot een speelgoedoventje waarin kinderen massaal hun vingers verbrandden.

In het verlengde hiervan heeft Cube ook zijn eigen ontwerpmisser. De verhoging waarop Designing the World is opgesteld, heeft een uitstekend randje waarover je zonder moeite je nek kunt breken. Maar dit is de uitzondering. In Cube overheerst het vernuft.

Designing the World. Van 25 oktober 2015 t/m 25 september. Design Identities van 25 oktober 2015 t/m 4 september in Cube Design Museum. cubedesignmuseum.nl