De Duitse kunstenaar Thomas Schütte kan alles en trekt zich nergens iets van aan. Dwars op de tijdgeest werkt hij al sinds het begin van zijn carrière met keramiek.

Thomas Schütte maakt beelden, schildert, tekent, etst, fotografeert en filmt. Hij maakt architectuurmodellen, nu en dan zelfs echte gebouwen. En hij is beroepsdwarsligger.

Al in de jaren tachtig en negentig, terwijl de meesten van zijn collega’s bezig waren met minimalistische en conceptuele experimenten, maakte Schütte figuratieve beelden, portretten naar levend model en aquarellen van bloemen. Dat doet hij nog steeds. De ogenschijnlijk brave onderwerpen contrasteren in dat werk met een rauwe, soms cynische humor. Tegelijkertijd staat hij met beide voeten in de kunstgeschiedenis. Zijn gemaltraiteerde koppen en maskers herinneren zowel aan de karikaturen van Daumier als aan de systematische misvormingen van Picasso.

De laatste jaren is Thomas Schütte (Oldenburg, 1954), enigszins tot zijn eigen verrassing, een publiekslieveling geworden. Zijn werk brengt hoge prijzen op. Toch verkoopt hij niet meer dan nodig is om van te leven en zijn atelier draaiende te houden. De rest houdt hij zelf. Dat is reuze handig voor curatoren: er zijn niet veel kunstenaars die meerdere tentoonstellingen tegelijk kunnen bevoorraden uit eigen bezit.

Ook in zijn materiaalkeuze is Schütte een dwarsligger. Keramiek werd lange tijd niet gezien als een medium waarin je nu eens lekker grenzen kon verleggen, voor Schütte vormt het vanaf het begin van zijn carrière een vast onderdeel van zijn repertoire. Hij neemt dan ook een prominente plaats in de Ceramix-expositie. “Eén van de monografische zalen is gewijd aan Thomas Schütte,” vertelt Camille Morineau, één van de twee curatoren. “Er is onder meer een serie van 36 keramische ‘schetsen’ te zien: liggende vrouwenfiguren die verwijzen naar de manieren waarop vrouwen van oudsher worden afgebeeld. In de laatste zaal zijn maskers van Schütte gecombineerd met maskers van de negentiende-eeuwse keramist Jean-Joseph Carriès en van André Derain.” Ze staan in de traditie van de mascaron, zegt Morineau, de groteske gebeeldhouwde koppen die als decoratie op en in gebouwen dienden. “Ik denk dat Schütte geïnteresseerd is in keramiek omdat het hem de mogelijkheid geeft op een andere manier aan te sluiten bij de kunstgeschiedenis. En vanwege de kleur. Felle kleuren zijn heel belangrijk in zijn keramiek.”

In een recent interview met het Duitse kunsttijdschrift Art monkelt Schütte dat keramiek ineens sexy is geworden. “Mensen staan tegenwoordig in de rij voor het keramiek-atelier”. Reden voor beroepsdwarsligger Schütte om zijn keramische inspanningen even op een lager pitje te zetten. Voor Ceramix maakte hij een uitzondering. De drie grote, kleurige honden bij de ingang van het Bonnefantenmuseum zijn gloednieuw.