De topstukken van het Rijksmuseum, het Louvre en het MoMA kennen we. Hoe zit het met de meesterwerken dichter bij huis? Zoals de Supermarket Lady van Duane Hanson in het Akense Ludwig Forum.
Leven in weelde lijkt utopisch. Maar het heeft ook een keerzijde. De Supermarket Lady, een levensecht polyester beeld van een vrouw met uitpuilend boodschappenwagentje, is hiervan een stille getuige.
De vrouw is rond de veertig, 1,66 meter en zwaarlijvig. Ze draagt een strakke roze top, blauwe minirok en badstoffen slippers. Om haar nek hangt een goedkope ketting en om haar hand bungelt een glanzende handtas. De krullers in haar haren zijn bedekt onder een gestreepte zijden sjaal. Tussen haar lippen smeult een sigaret. We kunnen om haar lachen: “Daar zie je me wat staan…”
Haar boodschappenwagentje ligt vol met etenswaar: snacks, koekjes, frisdrank, vacuüm verpakt vlees. Het beeld stamt uit de late jaren zestig, uit een door de oorlog in Vietnam getekend Amerika. De eerste supermarkten hadden hun intrede gedaan en steeds meer mensen kochten er hun voedsel. Zoals de Supermarket Lady. Ze kan kopen wat ze wil, en wat kiest ze: gemaksvoedsel.
Gelukkig lijkt ze niet. Ze ziet er verwaarloosd uit. Haar blik is afwezig, haar lijf zit vol blauwe plekken, mogelijk als gevolg van diabetes. Haar confectiekleding zit te strak, haar kousen zijn kapot. Daarbij lijkt het erop dat zij haar boodschappen zonder nadenken in het karretje heeft gelegd. Wat dat betreft zijn de vrouw en de inhoud van het wagentje elkaars gelijken: nonchalant, onpersoonlijk, ongezond.
Na de popart van de jaren zestig ontstond in de VS het hyperrealisme, met Duane Hanson (1925-1996) als één van de wegbereiders. Hij beeldt stereotypen uit de Amerikaanse samenleving uit, meestal in een banale situatie. Zoals Supermarket Lady zijn het figuren die de achterkant van de American Dream laten zien.
Ruim tien jaar geleden werd Supermarket Lady gerestaureerd. Daarbij kreeg het Ludwig Forum veel publieke steun. Er bleken mensen te zijn die hun roze krullers, hip in de jaren zestig, wilden afstaan. Daarvóór had Hanson zijn creatie al een dagje ouder gemaakt door haar huid van geschilderde ouderdomsvlekken te voorzien.
Sinds de aankoop van het werk in 1971 heeft de vrouw in Ludwig Forum vrijwel altijd op zaal gestaan. Nog steeds staren wij haar ongegeneerd aan en vormen een kritische mening over haar. Een beschamende gewaarwording.
Ludwig Forum, Jülicher Str. 97-109, 52070 Aachen