Circus en theater met Pepijn Ronaldo

Zeven generaties artiesten geeft Pepijn Ronaldo een plek in Da Capo. Try-outs van deze voorstelling spelen binnenkort op het circusfestival Plein de Cirque in de Warande in Turnhout. Pepijn is er de centrale gast en nodigt vrienden en inspirerende voorbeelden uit om er hun kunsten te vertonen. 

Als klein kind liep Pepijn Ronaldo al mee in de grande parade van het circus van zijn familie. Zo werd hij onderdeel van een traditie die meer dan anderhalve eeuw teruggaat. In 1842 liep een van zijn voorvaderen weg van het ouderlijk huis in Gent om zich bij een circus te voegen. Hij specialiseerde zich in een act met paarden, trouwde een actrice. Samen bouwden ze een nieuwe compagnie op, een rondreizend theater.

Het is het begin van het verhaal van de Da Capo. Net als Sono Io?, waarmee Pepijn vorig jaar nog in Turnhout te zien was, is het een voorstelling van Circus Ronaldo. ‘Sono Io? is een vader-zoon voorstelling’, zegt hij. ‘Die ging over verschillen en overeenkomsten tussen een vader en zijn zoon. Mijn vader Danny is op zijn veertiende gestopt met school, heeft alles op de planken geleerd, terwijl ik gestudeerd heb. Het zijn twee wegen die hand in hand kunnen gaan. Uiteindelijk geeft de school alleen een duwtje. De school legt een fundering. Daarna moet je zelf het huis bouwen.’

‘In Sono Io?, wat zoveel betekent als “ben ik dat?”, tastten mijn vader en ik elkaar af en leerden we elkaar kennen. Het ging om elkaar helpen en er te zijn voor elkaar. Het stelde ook de vraag in hoeverre de één een kopie is van de ander. Het uitdiepen van de manier waarop we met elkaar omgaan is veel moeilijker dan de acrobatische salto’s en trucs.’

Da Capo, de titel van de nieuwe voorstelling van Circus Ronaldo, betekent: vanaf het begin. In kort bestek verhaalt het stuk over de geschiedenis van het circus, vanaf dat eerste begin in 1842. ‘Da Capo wordt veel omvangrijker dan Sono Io?’, belooft Pepijn. ‘Nu spelen we met vijftien mensen, met veel familie. Leeftijden tussen twee en 81 jaar. Het wordt heel levendig. In ieder geval volgen we de tijdlijn, als een stoet die voorbijkomt: aan de ene kant binnen, aan de andere kant weer af. Er is geen weg terug.’

Pepijn Ronaldo: ‘Op het moment dat ik mijn opa speel, raakt me
dat enorm. Dat gaat voorbij acteren.’ foto Dirk Annemans

‘Als eerste in België werkte de compagnie op elektriciteit’, vertelt Pepijn met enige trots. ‘Ze hadden beschilderde doeken als decor. Door de turbulente gebeurtenissen in de eerste helft van de vorige eeuw werd de compagnie gedwongen te stoppen, en gingen de artiesten optreden in cabarets. In 1971 richtten mijn grootvader en zijn broer Circus Ronaldo op. Mijn grootvader, Jan Van den Broeck, had in de jaren vijftig als Johnny Ronaldo opgetreden met een rock ’n roll groep. Die artiestennaam ging het circus later voeren.’

Pepijns eigen carrière startte op het Campus Redingenhof in Leuven, waar hij afstudeerde in straps, twee lange linten die vergelijkbaar zijn met ringen in gymnastiek. Hij vervolgde zijn studies aan L’Ecole Internationale De Théâtre LASSAAD in Brussel. ‘Heel fysiek theater. Het is een tweejarige opleiding, die abstract begint. Je moet water, vuur of dieren spelen. Zo leer je je lichaam kennen. In het tweede jaar gingen we door alle mogelijke theaterstijlen. Pantomime, commedia dell’arte, melodrama, bouffon. Daarin konden we het vocabulaire dat we in het eerste jaar hadden opgedaan praktisch en concreet toepassen. Elke week maakten we een scène rond een thema dat we opgelegd kregen.’

De mengeling van circus en theater zit ook in Da Capo, vertelt Pepijn. ‘Circus ís theatraal. Je staat op scène. Het publiek kijkt naar je. Dan draait alles om je présence. Hoe sta je. Hoe zet je je fysiek in. Maar in Da Capo doen we meer dan alleen een verhaal brengen. We spelen ook onszelf. Dat gaat voorbij acteren. Op het moment dat ik mijn opa speel, raakt me dat enorm. Ik heb een grote band met hem gehad. We doen dit ook voor onszelf. We krijgen er een warm hart van.’

Pepijn treedt ook op als curator van circusfestival Plein de Cirque bij de Warande in Turnhout. Daarin geeft hij diverse acts een podium. ‘Het zijn mensen met wie ik graag werk, of tegen wie ik opkijk. Er zitten vrienden tussen, mensen met wie ik naar school gegaan ben. Harvey Cobb komt met zijn nieuwe voorstelling Pink Boots and an Alcoholic Sock Puppet. Ik coach hem bij het ontwikkelen van deze voorstelling. Hij heeft bij Circus Ronaldo stage gelopen en is afgestudeerd bij Codarts in Rotterdam als laarsjongleur. Ik heb ook Giorgio Bertolotti uitgenodigd, met zijn voorstelling Juri The Cosmonaut. Hem heb ik leren kennen tijdens het Arena Festival in Praag. Hij liet zien hoe mooi clownerie kan zijn. Net als ik heeft hij een grote liefde voor de clown.’

Circusfestival Plein de Cirque is te beleven op 16 en 17 september in de Warande in Turnhout. De voorstelling Da Capo is te zien van 15 t/m 17 september. warande.be | circusronaldo.be