Het festival WinterWarm trekt dit jaar weer naar de bossen van de Hoge Rielen in Kasterlee. Op het domein waar de Britten ten tijde van de koude oorlog geruisloos bommen en granaten opsloegen, is er nu plaats voor bijvoorbeeld écht circus. DOOR ANKE RIESENKAMP

Afgelopen jaar zag ik hoe de regen boven de bossen licht leek te geven, vuur de kou verdreef en hoe muziek en gedruis het duister omarmden. WinterWarm, een festival met een sfeer van jewelste.

WinterWarm brengt een divers en eigenzinnig programma met onder meer muziek, theater en een wandelparcours met beeldende kunstinstallaties, in de openlucht, in tenten en loodsen. In De Bosbar en de Winterbar zullen weer de nodige hartverwarmende jenevers geschonken worden.

Programmeur Bert Heylen is in zijn nopjes: “Naast de concerten en beeldende kunst is er dit jaar een flinke dosis circus. Of tsja, veel valt onder de noemer circus maar dat is het dan toch ook weer niet precies.”

De makers Claudio Stellato, Circus Ronaldo en Tim Oelbrandt brengen heel diverse voorstellingen waarbinnen, in diverse gradaties, het klassieke circus zich vermengt met theater, dans en of magie.

La Cucina dell’Arte, de succesvoorstelling van Circus Ronaldo waarmee twee broers de wereld over toerden, is een circusvoorstelling die overduidelijk meer is dan een aaneenschakeling van spectaculaire acts. De theatrale verhaallijn is de verbindende kracht, in dit geval over de relaties tussen de meesterkok en het keukenhulpje en de machtsspelletjes achter de potten en pannen. Danny Ronaldo meent dat een voorstelling dicht op de mensen moet staan omdat anders het drama en daarmee de emotie verdwijnt.

Ronaldo is uitgesproken over nut en noodzaak van het circus.

“Het is een metaforisch spel waarin mensen onbewust en met grote lach de dwaasheid, de schoonheid en de lelijkheid van hun maatschappij en het mens zijn herkennen; het is de vermakelijkste spiegel voor de mensheid.”

Claudio Stellato is bijna lyrisch over zijn kunstbroeder Ronaldo: “I love Danny, hij belichaamt het circus tot in het diepst van zijn vezels.”

In La Cosa, de voorstelling van de Italiaanse Belg, binden vier bewegingsacteurs de strijd aan met een gigantische berg hout. Stellato: “Wanneer je circus terugbrengt naar sleutelwoorden als ‘extreem, risico en superhelden’, jazeker, dan zijn we circus maar wat het publiek vooral zal zien is de arbeid. Het ongenadig harde werken dat er aan een show vooraf is gegaan. Drie jaar werkten we aan de voorstelling, waarin we onze fysieke grenzen op zochten. Zoals jij geleerd hebt om je tandenborstel te laten doen wat je wil, hebben wij onze lichamen en geesten getraind om het hout te temmen zodat het luistert naar ons en het ons niet zal bezeren.”

Tim Oelbrandt is goochelaar, magiër, verhalenverteller en hypnotiseur.

In Heen en Terug ‘vervaagt de grens tussen je bevattingsvermogen en onderbewustzijn te en word je beduveld door zijn ondoorgrondelijke kunsten, vol humor en waanzin’.

Voelt hij zich verwant met het circus? “Jazeker, goochelen heeft altijd een plek gehad in het circus. Nu vele circusgezelschappen meer en meer naar de theaters verhuizen, wordt de lijn tussen de klassieke circus- en goochelkunsten natuurlijk alleen maar kleiner.”

Oelbrandt legt ook de link naar de noeste arbeid die voorafgaat aan de perfecte act: “Net als in het circus oefenen wij onze technieken ook uren, dagen, jaren om ze pas dan te tonen zodat het publiek enkel een act ziet die schijnbaar moeiteloos uitgevoerd kan worden.”

Het is niet eenvoudig voor de makers je staande te houden tussen de kolossen van spektakel-shows. Ronaldo: “Verkoop je ziel niet aan de vermaakindustrie. Als circus en clown in de eerste plaats klantvriendelijk moeten zijn, dan verdwijnt het drama en daarmee ook de emotie. Dat is zonde want circus is de meest vermakelijke spiegel voor de mensheid en hoort op het plein dicht bij de mensen.”

Ook Oelbrandt meent dat het een volledige andere beleving is. “Mijn voorstelling gaat niet over mij maar over de magie die iedereen kan beleven mits ze er voor openstaan. In de grotere goochelshows draait het vaak om de illusionist; ‘kijk eens wat ik  kan’ . Dit probeer ik juist te vermijden. Ik ga met de toeschouwer een uurtje naar een andere realiteit. Door de interactie met het publiek krijgt de voorstelling dan ook snel een persoonlijke waarde.”

Stellato houdt wel van het grote toneel: ”Net zoals er ook goede Hollywood films zijn moeten we nadenken hoe we, zonder onszelf te verloochenen, intelligente grote shows kunnen maken voor een breed publiek.”

Bloedserieus voegt hij toe: “En heel belangrijk, wat elk theater nodig heeft is een bar, de beste bar van de stad.”

Op dat vlak scoort WinterWarm zonder twijfel punten; want de Bosbar, weet ik mij te herinneren, schenkt de beste borrels van het bos.

Festival WinterWarm. Van 6 tot en met 10 februari in De Hoge Rielen, Kasterlee. warande.be