Van de erfenis van wielerjournalist Jean Nelissen is niet veel meer over. Zijn twaalf ladekasten grote nalatenschap werd gekocht en deels weer doorverkocht door een Brabantse verzamelaar/handelaar. Uit die ene verhuisdoos met materiaal die nog over is, maakte de bibliotheek van Sittard een bescheiden tentoonstelling.
Wie dezer dagen in de bieb van Sittard komt, stuit op een grote foto van de legendarische Limburgse wielerjournalist Jean Nelissen (1936-2010) die een spuit in zijn kont krijgt geprikt. Hij kijkt er een beetje moeilijk bij, wat de bezoekers van de bieb ongetwijfeld ook zullen doen. De Neel deed hier een dopingexperiment voor De Limburger, de krant waar hij een leven lang in dienst was. Eenmaal beklom hij ‘schoon’ de Adsteeg in Beek, eenmaal injecteerde hij zich met pervetine, een stimulerend middel. En wat bleek, onder invloed was hij sneller. Het is een van de honderden anekdotes over Nelissen, die in zijn leven uitgroeide tot ’s lands bekende sportjournalist, die bij zijn overlijden een enorm archief achterliet.
De foto van de geïnjecteerde journalist maakt deel uit van een expositie over Nelissen. Voor Biblionova-medewerker René Haustermans is het werk van de in Geleen geboren journalist een onmisbaar onderdeel van het cultureel erfgoed in de regio. “Ik wil bezoekers verleiden tot het nadenken over het verleden. Veel mensen weten niet dat Sittard-Geleen de bekendste wielerjournalist van ons land heeft voortgebracht. Het hoeft van mij ook geen gigantische tentoonstelling te zijn, ik wil mensen in aanraking brengen met onze geschiedenis.”
Nelissen, die behalve voor De Limburger ook voor de NOS werkte, had tientallen kaartenbakken met daarin honderden biografietjes van wielrenners. Maar ook van veel andere sporten, kastelen, dopingaffaires en criminaliteit hield hij kaartenbakken bij. Er was ook een afdeling ‘seks’, waarin Nelissen avontuurtjes en liefdesaffaires van sportlui archiveerde.
Het scheelde weinig of het archief van De Neel was na zijn overlijden vernietigd. Jean Nelissen leefde weliswaar rijk, maar overleed arm. Zijn familie nam de erfenis niet aan, omdat daar nogal wat schulden in verscholen zaten. En daarmee dreigde plots ook het einde van zijn met decennia noeste arbeid vergaarde archief. De gemeente Sittard-Geleen stond op het punt de ladekasten te vernietigen toen de Brabander Piet Lauwen het gevaar inzag. Hij nam de collectie voor een prik over. Daarna is hij de spullen, die in zijn ogen weinig historische waarde hadden, gaan veilen via internet. Bijna alle knipsels en foto’s zijn intussen verkocht. Wat nog rest, is een verhuisdoos met kaartenbakken.
Aanvankelijk was Lauwen de redder van het archief van De Neel. Nu is er ook kritiek, omdat de handelaar in hem sterker bleek dan de verzamelaar. De documentatie is gered, maar wel versnipperd. De Brabander
trekt zich weinig aan van de kritiek. “Mensen zeiden tegen me: ‘Dat kun je niet maken. Je moet niet alles verkopen’. Maar ik heb dat werk van de papierversnipperaar gered.” De resterende kaartenbakken zijn wat Lauwen betreft alleen te koop voor serieuze partijen, zoals musea. “Maar tot nu toe heeft niemand zich gemeld.” Daar komt verandering in, als het aan René Haustermans ligt. Deze expo in Biblionova is een eerste, bescheiden poging.
Het WK Wielrennen, dat deze maand in Zuid-Limburg wordt gehouden, is een mooie aanleiding om een begin te maken. Haustermans wil zijn collectie van Jean Nelissen-spullen de komende tijd gestaag uitbreiden. “Die kaarten hebben we nu in bruikleen, en ik heb zelf wat foto’s aangeschaft.” Hij hoopt ooit een mooie collectie bijeen te krijgen. “Want het werk van Jean Nelissen is van ons allemaal.”
Jean Nelissen, wielerfanaat. Van 1 augustus t/m 29 september in Biblionova Sittard. www.biblionova.nl