Heel Nederland valt als een blok voor Bach. Dit voorjaar speelt philharmonie zuidnederland zowel de Matthäus- als de Johannes-Passion. Sopraansolist tijdens de Matthäus-uitvoering, Hannah Morrison, is passiespecialist. door Mark van de Voort
Helemaal opgaan in de Matthäus-Passion. Een droom voor de meeste muziekliefhebbers, een werkelijkheid voor topvocalisten. Sopraan Hannah Morrison (Aken, 1979) kent Bachs meesterwerk van binnen en buiten. Talloze malen heeft ze de passies van Bach gezongen, onder anderen met dirigenten als John Eliot Gardiner, Masaaki Suzuki en Philippe Herreweghe. Niet alleen de Matthäus- en de Johannes-, maar zelfs de minder bekende Markus-Passion.
Hannah Morrison herkent de Nederlandse hartstocht voor Bachs passiemuziek. Ze groeide op in Heerlen en studeerde aan het Maastrichtse conservatorium. Nu keert ze terug naar het zuiden des lands voor een reeks bijzondere uitvoeringen van de Matthäus. Als sopraansolist gaat Morrison op tournee met philharmonie zuidnederland en dirigent Stephan Macleod.
Veel Europese invloeden stromen samen in Morrisons creatieve leven. Ze woont tegenwoordig in het “muziekgekke” Keulen waar ze ook een deel van haar opleiding volgde. Daarnaast spijkerde ze haar zangkennis bij aan de gerenommeerde Guildhall School in Londen. De passie voor muziek kreeg ze van huis uit mee. Haar Schotse vader is een bedreven altviolist, en haar IJslandse moeder bespeelt de piano. “Zowel in Schotland als in IJsland is muziek van oudsher heel belangrijk. Het stond in de sterren geschreven dat ik de muziek zou omarmen”, vertelt Hannah Morrison. Als kind pakte ze het kordaat aan. Blokfluit, hobo, piano en zang stonden op het menu. “Daarnaast danste ik nog fanatiek. Door een blessure die ik op mijn zestiende opliep, heb ik harde keuzes moeten maken. Uiteindelijk werd het piano en zangkunst.”
Sleutelfiguur voor Morrisons carrière was de Duitse zangpedagoge Barbara Schlick. Aan het Maastrichts conservatorium en later in Wuppertal verkende Morrison via Schlick haar grote aanleg voor zingen. “Zingen voelde heel snel vertrouwd voor me. Bij haar leerde ik wat het is om op de bühne te staan en hoe je je moest kleden. Die schoenen niet en die wel. Nu ben ik gelukkig zelden nerveus op het concertpodium. Live optreden zit in de familiegenen. Bovendien kan ik door mijn achtergrond als instrumentalist snel partituren instuderen.”
Haar doorbraak vond zes jaar geleden plaats toen ze gescout werd door de Engelse topdirigent John Eliot Gardiner van het Monteverdi Choir en English Baroque Soloists. “Het is lastig om bij hem een auditie te krijgen. Maar via mijn agent heb ik Gardiner een opname gestuurd. En toen nodigde hij me ineens uit voor een auditie voor Bachs Hohe Messe.
De twee jaren dat ik bij Gardiner heb gezongen waren fantastisch. Op al die wereldtournees heb ik veel vertrouwen en levenslessen opgedaan. Je leert omgaan met de druk, de stemmingswisselingen en het reizen.” Ensembles als Collegium Vocale Gent, Bach Collegium Japan en Les Talens Lyriques kloppen aan. Onlangs voerde ze nog Bachs Weihnachtsoratium uit met het Gewandhausorchester Leipzig in Bachs Thomaskirche.
Bach loopt als een rode draad door haar leven. “Hij is mijn anker. Geloof en het alledaagse komen bij Bach samen, alsof hij hemel en aarde verbindt. Iedere keer als ik in het koor zit of een aria mag zingen bij één van de passies, geniet ik.”
Zowel de Johannes als de Matthäus hebben haar hart gestolen. “De Johannes is compacter, recht voor zijn raap. Zo is het en niet anders. Terwijl bij de Matthäus het verhaal van Christus op een langzame, meer verleidelijke manier wordt ontvouwd. Maar zo’n vergelijking tussen de Johannes en Matthäus, daar kun je beter niet aan beginnen.”
Morrison begrijpt de onvoorwaardelijke liefde van Nederland voor Bachs passies wel. “We hebben hier een onverwoestbare koortraditie. Koren kiezen dan vaak voor zo’n indrukwekkend werk als de Matthäus. Alleen Duitsland kent een beetje zo’n passietraditie. Maar Frankrijk en Spanje helemaal niet. Er zijn daar weinig grote koren te vinden, en die heb je wel nodig voor de Matthäus.”
Tijdens passie-uitvoeringen gaat Morrison helemaal op in Bachs muziek. “Ik geniet nog het meest van de aria’s van mijn collega’s. Ik ga altijd naar huis met de aria’s van de alt in mijn hoofd”, vertelt Morrison met veel plezier. Zelf moet Morrison straks flink aan de bak tijdens de uitvoeringen met philharmonie zuidnederland. “Zo’n Matthäus-aria als Aus Liebe die klinkt iedere keer anders. Ik verheug me er altijd op met welke hoboïst en fluitist ik mag spelen. Kunnen we samen iets moois maken? Bij Bach kun je niet even een knopje indrukken en gemakzuchtig achteroverleunen, je moet je flexibel opstellen. Ach, die muziek is zo geweldig, die kun je niet kapot maken.”
Matthäus-Passion, philharmonie zuidnederland, solisten en koor o.l.v. Stephan Macleod, Theater a/h Vrijthof Maastricht (8 april), Parkstad Limburg Theaters Heerlen 9 april), Maaspoort Venlo (10 april) en Muziekgebouw Eindhoven (11 april)
Johannes-Passion, philharmonie zuidnederland o.l.v. Peter Dijkstra, Theater a/d Parade Den Bosch (2 april), Chassé Breda (3 april) en Muziekgebouw Eindhoven (4 april).
