‘Het doet pijn, het is mooi, het is extreem, het is nooit eenduidig.’ Dit antwoord gaf ik mezelf deze zomer, op de vraag waarom ik alweer was blijven hangen bij een werk van Lydia Schouten. 

Even daarvoor had ik in een klein Servisch museum een groepsexpositie gezien met daarin een videoregistratie uit de jaren zeventig van Schoutens performance Kooi/Cage. Met een mengelmoes van ontroering, fascinatie en woede had ik ernaar gekeken hoe ze als een opgefokte tijger rondjes draait in een ijzeren kooi, wanhopig én bijna verleidelijk langs de tralies lopend. 

Als een video van een performance me al zo raakt, hoe zou het dan zijn om een live uitvoering ervan mee te maken? Die wens zal niet in vervulling gaan, zo leerde ik in Wie Wat Bewaart. De Nederlandse Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) licht in deze podcastreeks enkele van de meer dan 120.000 objecten uit de collectie. Ik verwachtte schattige verhaaltjes over schilderijen en vazen.

De eerste aflevering gaat echter over de onderdelen die de RCE bewaart van Schoutens bijna vijftig jaar oude performance How Does it Feel to Be a Sex Object. Het is een geslaagde aftrap van de serie want een uitzonderlijk geval van ‘bewaring’: bij een performance hoort de kunstenaar, alleen kun je die niet in een depot stoppen. En Lydia Schouten, zo zegt zij zelf in de podcast, zal geen performances meer uitvoeren. We zullen het moeten doen met de video’s. En een prima podcast. 

Audiocollectief Horens, in opdracht van de RCE, Wie Wat Bewaart, 2022.