In Limburg gaan de dingen soms trager dan elders. De Limburger loopt niet weg met het eerste de beste idee, heeft niet veel op met de waan van de dag. Dat is geen slechte eigenschap. Zeker niet. Reflectie en afstand nemen is een houding om te koesteren in een wereld waarin alles steeds sneller en sneller gaat. Of eigenlijk: steeds sneller lijkt te gaan.
Die snelheid is immers bedrog, wist Marshall McLuhan in zijn baanbrekende boek Understanding Media – dit jaar precies vijftig jaar geleden verschenen – met verve te beargumenteren. Wie geen afstand neemt, wordt opgeslokt, fungeert als speelbal voor nieuwe technologie en vervalt in een staat van narcissus narcosis waarin de verdovende werking van media leidt tot apathie. De remedie is volgens de Canadese mediatheoreticus duidelijk: afstand nemen en reflecteren. Oude wijsheden die niets aan waarde hebben ingeboet.
Kortom, de ambities van Heerlen om een belangrijke rol te willen spelen in nieuwe technologie is zo gek nog niet. Het kritische klimaat is er immers al. Het Social Beta Event dat komende week in Heerlen plaatsvindt, neemt vast het voortouw. In Amsterdamse hipster-kringen wordt er verlekkerd naar het programma gekeken. Zou niet misstaan in de zelfverklaarde hoofdstad van vernieuwing, zo luidt het oordeel. Maar goed, Amsterdammers reizen niet af naar Heerlen. Die komen doorgaans niet eens voorbij de eigen ringweg. Dat is niet erg. Social Beta Event is er immers voor de eigen regio. En laat die nou niet bepaald warmlopen voor drie dagen fantaseren over de toekomst.
Dat is vreemd. En jammer. Heerlen is een perfecte proeftuin voor die toekomst. Met onderwijs- en onderzoeksinstituten als Jan van Eyck en Maastricht Academy of Media Design & Technology is Maastricht een belangrijke rol spelen in het ontwerpen van de nieuwe wereld. Social Beta Event kan daarbij dienen als inspiratiebron. Niet alleen wordt er gesproken over en gestoeid met nieuwe technologie als 3D-printing, Google Glass en internet of things, er wordt vooral ingezoomd op de wereld van toekomst. Een wereld die er eigenlijk allang is. Een wereld waarin ons huidige economische systeem langzaam implodeert, waarin oude waarden en normen verdwijnen en nieuwe worden omarmd.
Wie goed kijkt en – zoals McLuhan het graag ziet – afstand bewaart en reflecteert ziet het gebeuren. Zo nestelt technologie zich langzaam maar zeker zo diep in ons leven dat ze onzichtbaar wordt, schieten alternatieve economische modellen als paddestoelen uit de grond, krijgen lokale initiatieven dankzij internet globale erkenning en een internationale doelgroep. Mooi voorbeeld? Airbnb (link: www.airbnb.com), een globaal netwerk van mensen die hun appartement of niet-gebruikte kamer aanbieden aan reizigers. Goedkoper én leuker dan een hotel, want direct contact met locals. Dat kan dankzij internet en het wordt de standaard, ondanks tegenwerkingen van oude instituten als de overheid en grote hotelketens, die het initiatief zien als een bedreiging voor hun voortbestaan. Terecht en dat is goed. Door nieuwe technologie zijn mensen prima in staat de zaken zelf te regelen.
Gunnar Froh van Airbnb heeft het daar vrijdag in Heerlen over. En zo wordt er drie dagen lang gesproken over de toekomst. Over nu, eigenlijk. het andere nu, zeg maar. De toekomst is nu.
Social Beta Event –The Future is what’s happening vindt van 14 tot en met 16 mei plaats in Heerlen. Meer info: http://event.socialbeta.eu