We vergeten de joy van het doen >>

Hij is in transitie, zoals dat kennelijk moet heten. Oftewel, hij rondt zijn leven als performer voorlopig af en maakt zich op voor een periode als maker bij Theater aan de Rijn in Arnhem. De eerste voorstelling van Jefta Tanata heet Domeless.

Dans

‘Parkin’Son is het autobiografische dansverhaal van choreograaf Giulio d’Anna die scoliose heeft en zijn vader bij wie Parkinson is vastgesteld. In het begin van de voorstelling kleden ze zich uit en tonen ze zich bijna naakt in al hun kwetsbaarheid aan het publiek. De vader trilt hevig. Giulio staat er met een verwrongen rug naast. Het gaat over een vader-zoon-relatie. Ze hebben als het ware een fysiek gesprek met elkaar. Aan het einde van de voorstelling staan ze opnieuw naast elkaar; de vader trilt bijna niet meer en de rug van Giulio is net iets rechter. Het is zo’n mooi en ontroerend beeld, zo bloot en kwetsbaar. Het heeft mij echt geholpen om zo oprecht mogelijk op een podium te staan. En ik ben dankbaar dat ik als toeschouwer zo geraakt werd.

Entrañas con patatas van Los Informalls uit Barcelona zag ik deze week voor de tweede keer. Ik heb bij Danspunt in Gent workshops gegeven die zij hebben gecureerd. Deze jongens komen uit de wereld van de breakdance en street performance schoppen tegen alle conventies. Het zijn vlotte punky guys met superveel zelfspot. Daar werd ik zwaar op aangesproken. Het mag wat luchtiger zijn, we nemen onszelf vaak te serieus en vergeten de joy van het doen.’

Film

Micky Mouse, the Search for Pluto. Ha ha, nee serieus. Gaspar Noé, Enter the Void uit 2009. Gaat over een guy die TNT rookt en neergeschoten wordt. De film is een out of body experience, hij is aan het doodgaan maar reviseert zijn lichaam. De hele film is geschoten vanuit zijn ogen, hart en spieren. Als hij met zijn ogen knippert zie je even zwart, wat een spacey effect heeft op de waarneming. Deze gast gaat door zijn eigen leven in verschillende dimensies, zijn geest dwaalt door verleden en toekomst en in de kern gaat het over het Tibetaans dodenboek. Over leven en dood dus. De manier waarop het is gefilmd is heel indrukwekkend. De main character is een soort observer, een floating entity en zo voel ik me ook af en toe, je zweeft door situaties heen en tegelijk observeer je. Dat is een vet perspectief.’

Boeken

‘Ik lees graag boeken die over het lichaam gaan en waar ik in mijn kunstenaarschap iets aan heb. Bijvoorbeeld die van Els Plooij over haptotherapie. Er staan veel tools in om je meer in het nu te begeven. Dat helpt me bij het performen. Je moet constant in het nu proberen te zijn. Het gaat soms om hele simpele oefeningen: je gaat op je hand zitten en je probeert alles te voelen. Daardoor kan er nog meer creativiteit stromen. Vanuit het lichaam naar het hoofd toe en niet andersom.’ 

Muziek

‘Veel, maar ik ben ook heel erg gesteld op stiltes, soms wil ik geen impulsen krijgen. Als ik door mijn soundcloud ga, dan zie ik veel hiphop, ook richting jazz. Ik geef je een naam: Nicolas Jaar, BBC Editions, uit 2012. Hij doet zo iets meesterlijks met muziek, hij gaat door alle categorieën heen. Het stuk duurt twee uur en begint met een interview met David Lynch over Twin Peaks; bizar hoe hij vanuit een interview een landscape beschrijft dat in geluid wordt opgenomen en dan ben je vertrokken: je gaat twee uur lang op reis van Jay Z naar barok, via keiharde klassieke symfonieën naar een elektronische soort van housebeat, naar stilte die gebroken wordt door een golfclub die door die stilte suist, fwwwwoe, en het klopt allemaal. Hij plakt alles zo aan elkaar dat het sense maakt. Hij laat allerlei werelden meeten. Het is ook nostalgie, voor mij een check van 2012.’

Beeldende kunst 

‘Liefst installaties. Ik heb veel impulsen nodig, een lichaam in een ruimte spreekt me meer aan dan verf op doek. Of graffiti. In Arnhem-Zuid is net een nieuwe mural, die doet iets met de stad, brengt die in beweging.’

Architectuur

‘In Domeless probeer ik met architect en tatoeëerder Niels Matitawaer iets te doen met de architectuur van het lichaam. We stellen de vraag met welke architectuur je een thuis kan bouwen. Een mentale headspace die je kunt bewonen. Hij heeft een installatie ontworpen waarin je dans kunt inzetten om de ruimte te laten bewegen. Neem het station in Arnhem, een oestervorm uit keihard beton. Het gebouw beweegt niet maar laat jouw bewegen, laat je een pad bewandelen omdat het zo gebouwd is. Dat triggert wel.’

Mode

‘Ben ik van de sieraden? In elk geval in het gezicht ja. Mode gaat over hoe je je presenteert. Maar ik heb geen idee van wat hip is. De kleren die ik bezit, heb ik al vet lang. Ik héb wel fucking veel kleding maar dat is omdat ik alles bewaar uit een soort van nostalgie. Ik heb mijn eerste schoenen nog. Ik draag ze tot ze kapot zijn, een leven hebben geleid. Kijk dit shirt, vol gaten, maar ik weet precies hoe die zijn ontstaan, het zijn net littekens. Op een gala heb ik wel nette schoenen aan hoor.’

Jefta Tanate (Arnhem, 1992) is danser en choreograaf. Opgeleid bij ArtEZ Dansacademie vond hij via een stage bij Scapino Ballet zijn weg als freelancer. Hij danste onder andere in Birds van Danton Jansen. Vanaf 1 september is hij verbonden aan Theater aan de Rijn in Arnhem.