Hij heeft net zijn opleiding tot spiritueel therapeut afgerond. “Niet omdat ik dat wil worden, maar omdat ik mijzelf tot in de kern wil onderzoeken.” Het kleurt de culturele voorkeuren van Leon van der Zanden die onlangs stopte als cabaretier.
BOEKEN EN PODCAST_ “Toen ik nog toerde, ‘las’ ik ontzettend veel luisterboeken. Ideaal voor onderweg. In het verlengde daarvan heb ik onlangs het fenomeen podcast ontdekt. Brand in het landhuis heb ik net uit. Het is een podcast van theatermaker en acteur Simon Heijmans met een mooie mix van culturele uitingen: het is hoorspel-achtig, er zit onderzoeksjournalistiek in, hij houdt interviews en vertelt verhalen. Maar hij neemt je als luisteraar ook mee in de stappen die hij zet en in alle twijfel die hij tegenkomt in zijn zoektocht om het mysterie te ontrafelen: een brand in een landhuis in Vught waarbij de excentrieke eigenaar om het leven komt. Zijn kunstcollectie van ruim 200 schilderijen en zijn vermogen van 160 miljoen euro is na zijn dood verdwenen.
Voor mijn studie spiritueel therapeut heb ik Op weg met de Bhagavad Gita van Mansukh Patel gelezen, de heilige schrift van de hindoes maar dan in een nieuwe, compacte en toegankelijke versie. Prachtig. Het verhaal gaat over nederigheid en de kunst om dienstbaar naar je ziel te kunnen zijn. Hoe nederiger je durft te zijn, hoe meer het leven tot je kan komen. Zolang je je ego vooropstelt, des te kleiner wordt je bestaan. Eigenlijk gaat het over wat je zielsbestemming is in dit leven. Allemaal verhalen die mij tot tranen roeren.”
THEATER _ “Ik ben niet zo’n theaterbezoeker. Misschien omdat ik zelf op het podium heb gestaan. Wie ik wel volg, is cabaretier Daniël Arends. Voor mij is hij de moedigste en spannendste cabaretier van het moment omdat hij op het podium volledig zichzelf durft te zijn. In mijn eigen carrière was dit altijd een zoektocht: hoe kan ik mijzelf zijn en toch mensen in de zaal theater bieden? In dat contact met de zaal wil ik zo echt mogelijk zijn. Echtheid is zoveel krachtiger, ik wil geen nep. Daniël slaagt daar heel erg in, vind ik. Spannend omdat hij zaken benoemt die niemand durft uit te spreken. Geheel tegen de code in durft hij bijvoorbeeld collega-cabaretiers te noemen die hij slecht vindt. Hij kan dit doen omdat het bij hem gebeurt vanuit de juiste intentie. Niet uit jaloezie of uit een groot ego maar omdat hij het echt zo ervaart. Je voelt bij hem dat het voortkomt uit een rake observatie. Dat vertrouwen heeft hij ook van zijn publiek.”
THEATERCOLLEGE _ “Theatermaker George van Houts deed jaren onderzoek naar 9/11. De conclusie die hij daaruit heeft getrokken deelt hij met ons. In een theatercollege. Theatraal is het weinig. Hij geeft echt les, met presentatie en een aanwijsstokje. Het is wel heel interactief want als luisteraar kun je op elk moment reageren. Ik heb net deel 1 van zijn voorstelling Kom Plot gezien. Binnenkort volgt deel 2.”
FILM_ “Nu ik niet meer op tournee ben, heb ik meer tijd. Met mijn kinderen ga ik elke maand naar de bioscoop. Ga ik met een vriend of mijn vrouw, dan zoek ik toch graag de betere films op. De documentaire Diego Maradona stond al even op mijn lijstje. Het is van dezelfde regisseur die ook de documentaire heeft gemaakt over Amy Winehouse. Heftige verhalen, over hoe het aan de andere kant van de roem gaat. Dat beroemd worden, wat ik ook heb nagestreefd als cabaretier, is eigenlijk allemaal afleiding. Dat heeft niks te maken met wat je hier op de aarde komt doen. Maradona wilde ook vader zijn en een liefhebbende man, maar dat werd onmogelijk door het leven dat hij leidde.
Een vriend van mij is filmmaker. Hij wees mij laatst op een prachtige documentaire van de BBC, gewoon te zien op YouTube. Dus nu kijk ik The Century of the Self. In onze maatschappij leren wij dat het ego het belangrijkste is. Alles wat we doen is altijd gericht op de vraag: wat kan ik hiermee, wat brengt het mij? De rode draad van de serie is Freuds theorie van de psychoanalyse en hoe die door de jaren heen door banken, overheden en bedrijven wordt gebruikt en misbruikt om ons te kunnen sturen.”
MUZIEK _ “Op het gebied van muziek ben ik niet zo vernieuwend. Ik luister vaak naar Radiohead. Of Michael Jackson. Bij Radiohead voel ik mij thuis. Muziek die niet bedacht of gemaakt voelt, maar natuurlijk. De muzikanten gaan kanten op met gevoelens waar ik zelf niet zo snel kom: soms schrijnend, met een depri randje. Dat gaat diep maar in hun muziek voel ik mij daar volkomen veilig in. Ik probeer mijn liefde voor deze muziek over te brengen op mijn vier kinderen maar dat lukt nog niet helemaal. Ze hebben helemaal niks met Radiohead. De oudste twee vinden Michael Jackson wel cool. Het nummer Thriller schijnt op school een revival te kennen. Dat vind ik dan wel weer leuk.”
