Een stuk over Italiaanse migranten, opgevoerd in Genk, een stad met Italiaanse migranten. Toneelgroep De Roovers speelt Van de brug af gezien van Arthur Miller op locatie in de haven van Genk. “Het verhaal is nog steeds relevant.”
“Het zou mooi zijn als er ook veel mensen met Italiaanse roots komen,” zegt acteur Robby Cleiren. “Het stuk gaat over migranten in de VS. Maar de mensen die naar België kwamen, zullen er ook veel in herkennen. Zanger Rocco Granata, die we ontmoetten tijdens een radioprogramma, is een keer komen kijken, en zei: “Dat is straf, dit is ook het verhaal van mijn ouders.””
Robby Cleiren (44) vertolkt in Van de brug af gezien Eddie Carbone, een Italiaanse havenarbeider in het New York van de jaren vijftig van de vorige eeuw. Hij neemt twee illegaal in de VS verblijvende landgenoten in huis. Als een van de twee het aanlegt met Carbones nichtje, geeft hij hen aan bij de immigratiedienst. Dan zijn de rapen gaar. Cleiren: ,,In wezen is het een Griekse tragedie in een moderne context. Met het verschil dat de personages niet het slachtoffer worden van de wil van de goden, maar van de sociale omstandigheden.”
Een groep acteurs, onder wie Cleiren, richtte De Roovers op in 1994. Uitgangspunt toen en nog altijd: het spelen van klassieke teksten uit het toneelrepertoire, van stukken uit de Griekse Oudheid tot hedendaagse. ,,Als ze voor het publiek van vandaag maar iets te vertellen hebben. Het laatste dat we nastreven is museumtheater. Behalve de actualiteitswaarde proberen we ook de schoonheid en de poëzie van dat werk te laten zien. De manier waarop bepalen we gezamenlijk, als collectief. Zelfs over de affiches spuit iedereen zijn ideeën.”
Toneelgroep De Roovers voerde Van de brug af gezien voor het eerst op in februari 2002, aanvankelijk in zalen. Al spelende ontstond het idee voor locatievoorstellingen. Die kwamen er in juni en juli 2004 tijdens het festival Zomer van Antwerpen, dat zich afspeelt in en rond de haven. “Die plekken geven een extra dimensie. De kolossale terreinen, de enorme boten die passeren. Het is een omgeving die de nietigheid van de mens benadrukt. En terwijl de sfeer van het stuk duisterder en duisterder wordt, gaat de zon langzaam onder. Weer en wind spelen ondertussen met de acteurs en het publiek. Als het regent, worden wij nat en de toeschouwers evengoed. Door het samen ondergaan van de natuurelementen is de beleving bij het publiek groter.”
In 2013 hebben De Roovers Van de brug af gezien opnieuw op hun repertoire gezet. Ze speelden het in de havens van Oostende en, opnieuw, Antwerpen. Nu is de haven van Genk aan de beurt. “Het verhaal is nog steeds heel erg relevant. Laatst ging ik per trein naar Londen. Het spoor was geblokkeerd met vluchtelingen die naar de overkant van Het Kanaal wilden.”
Van de brug af gezien door Toneelgroep De Roovers. Op 2, 3, 4 en 5 september in de haven van Genk (Poort 7609/Swinnerijweg). c-minecultuurcentrum.be
Boven: De Roovers op locatie in de haven van Genk. Foto: Stef Stessel