Dromen over Elvis

ballonnen en dat hij daardoor heel erg hard op de grond terecht is gekomen, daarbij alles gebroken heeft wat er maar te breken was maar dat het nu weer goed met hem ging…’
Dit is wat Johan Claassen droomde tijdens een vakantie op het Grieks eiland Poros in 2006. Hij maakte er, aard van het beestje, een kunstwerk van – al sprak hij zelf liever van een ‘object’. In dit geval samengesteld uit organische triplex vormen, een tekst (zijn droom over de wiebelende Elvis) en een foto van de ’the pelvis’ als militair.
Claassen overleed eind vorig jaar, hij werd 90. Zijn ‘droomobjecten’ zag ik begin dit jaar voor het eerst, in de groepstentoonstelling Altijd in het nu in De Cacaofabriek in Helmond. Rob Smolders, oud-directeur van De Wieger, schreef de catalogustekst. Toen hij daarvoor de deelnemende kunstenaars, 70-plussers, thuis bezocht, waren ze stuk voor stuk aan het werk.
Ze waren, schrijft Smolders, noch met vroeger bezig noch met straks. Ze waren bezig met het nu. ‘Er is geen moeten meer, geen haast, er is volop ruimte voor bespiegeling.’ Wat een weelde.
Over oude kunstenaars gesproken: in een video in het aan hem gewijde retrospectief Moederboom in het Stedelijk Museum in Breda vertelt de 91-jarige José Marie Capricorne hoe intuïtie, verbeelding en (vooral) betovering zijn werk hebben geladen met kleuren, symbolen en betekenissen.
In Moederboom zijn ook vier recente wasco-tekeningen te zien. Aan het slot van een op video vastgelegd interview met Capricorne zien we hoe hij met trillende hand het vetkrijt over het papier duwt. Er is geen haast. Alleen toewijding. En concentratie. Er zijn haperingen, maar zijn hand kent na al die jaren geen twijfel. Een deel van het papier bljjft leeg. Het ademt.

José Maria Capricorne, Zonder titel (2023)

Johan Claassen, Poros (2006)