We zitten, lees ik bij mensen die er verstand van hebben, midden in een historische, wereldwijde crisis. Toch werden de 500 rijkste mensen van de wereld, zo meldde financieel persbureau Bloomberg, in het eerste halfjaar van 2020 samen 809 miljard euro rijker.

Een vermogensgroei van veertien procent. Onderknuppels als u en ik kunnen het hun niet nazeggen. Zo groeide Tesla-baas Elon Musk door naar een vermogen van honderd miljard. Jeff Bezos (Amazon) is inmiddels goed voor 200 miljard, zijn ex-vrouw MacKenzie Scott heeft 65,4 miljard als doekje voor het bloeden. Nog honderd miljoen te gaan, dan is ze de rijkste vrouw op aarde.

Zoals wel vaker in de geschiedenis profiteren de rijken van een crisis, en levert de rest in – en niet zo’n beetje. Ondanks de stijgende welvaart is het besteedbare inkomen van de Nederlander er de laatste vijftien jaar niet op vooruit, maar achteruit gegaan. Wie er dan wel profiteert van die jaarlijkse groei? Zie de alinea hierboven.

Een groot deel van ‘s lands cultureel kapitaal blijft onbenut tot… ja, tot wanneer eigenlijk?

Met de miljarden aan steunoperaties die de overheid gedurende de coronacrisis rondstrooit, gaat het niet anders. Volgens het klassieke kapitalistische gedachtegoed zal het, wanneer het boven in de boom regent, onderaan gaan druppen. U weet wel, de onzichtbare hand van good old Adam Smith die ervoor zorgt dat bij economische groei iedereen, van hoog tot laag, profiteert.

Tot zover de theorie.

In april trok het kabinet 300 miljoen uit om de cultuursector, een van de zwaarst getroffen sectoren in de coronacrisis, tot de zomer overeind te houden. Dat bedrag ging vrijwel volledig naar de grote, gesubsidieerde instellingen, die zijn too big to fail, die mogen niet omvallen. Het idee was, meen ik me te herinneren, dat in elk geval een deel van deze miljoenen zou ‘doordruppen’ naar de tienduizenden werkloos thuiszittende zzp’ers.    

Niet dus. De instellingen hielden met het geld zichzelf overeind – en neem het ze eens kwalijk. 

Intussen heeft de minister er nog eens 482 miljoen bijgestort. De verwachting is dat ook van dat geld weinig bij de zzp’ers terecht komt. Zij krijgen pas bericht als ze weer nodig zijn om de sector op gang te trekken, als er weer behoefte is aan ideeën en aan jonge talenten die niet op een extra uurtje kijken om ze uit te voeren. 

Zo’n zestig procent van de werknemers in de cultuursector is zzp’er – een ongrijpbare groep die het cultureel kapitaal van de sector vormt, maar daar niet navenant voor wordt beloond. De facto zit een groot deel van ’s lands cultureel kapitaal thuis duimen te draaien tot… ja, tot wanneer eigenlijk?

WIDO SMEETS
hoofdredacteur
w.smeets@zuiderlucht.eu

Lees hier het oktober-nummer >>