‘Het maken van deze plaat’, schreef Beyoncé bij de release van haar nieuwe album Renaissance op Instagram, ‘verschafte me de ruimte om te dromen en te ontsnappen terwijl de wereld een beangstigende tijd doormaakte.’ Ze hoopt dat het luisteren naar de plaat eenzelfde effect heeft, dat Renaissance bij het publiek een mentale vrijplaats creëert, een plek waar niet meteen wordt ge- en veroordeeld.
Beyoncé is, opnieuw, niet ver weg van de tijdgeest. Iederéén is onderhand toe aan een oord waar de gekte van alledag aan je voorbijgaat. Vroeger bood de zomer daartoe alle gelegenheid. Je was wég, voor twee, drie of vier weken, stuurde de achterblijvers een kaartje, en dat was het.
Maar de tijden zijn anders, en het genre is uitgestorven. Het ging ook minder om de groeten dan om het moeten. An Olaerts stuitte op een schoenendoos vol oude ansichten, ‘de berichten zijn zo vederlicht dat ik ze niet verzonnen krijg’, schrijft An Olaerts in haar column Het failliet van de groetjes in deze nieuwe ZOUT.
In deze tijd valt het, ook in de zomer, ook met Beyoncé op repeat, niet mee om weg te geraken van de dagelijkse hysterie. De crises stapelen zich op, je kunt er niet van wegkomen, het zijn er te veel, ze grijpen te diep in in ons bestaan.
‘Al die willen te kaap’ren varen / moeten mannen met baarden zijn.’
De veilige en welvarende wereld zoals we die kenden valt uiteen, elke dag komen er brokstukken bij. Verwachtingsvol kijken we naar bestuurders en politici, maar die leveren al jaren niet meer. Sommigen komen met stoere baarden uit de zomer, het werkt vooral op de lachspieren. ‘Al die willen te kaap’ren varen / moeten mannen met baarden zijn.’
Met of zonder baard, onze toekomstverwachtingen moeten omlaag. Da’s best lastig, na generaties lang gepamperd te zijn met welvaart en groei.
Zijn er ervaringsdeskundigen met een andere geschiedenis van wie we iets kunnen leren? Immigranten misschien? In Studio, onze reeks over kunstenaars en hun werkplek, komt deze maand Kristine Tumanyan aan het woord. Haar bedje was niet zo gespreid als het onze. Geboren in Armenië groeide ze als immigrantenkind op in het Rusland van Poetin, het land dat ze op advies van haar ouders ontvluchtte om in Nederland een eigen bestaan op te bouwen. Kristine heeft twee dromen. In haar ‘wilde droom’ wil ze ‘als kunstenaar leven in een vrij land.’ Haar tweede, ‘brave droom’ is ‘om samen met mijn twee zussen te zorgen dat mijn ouders een zorgeloos pensioen hebben.’
Met die ‘brave droom’ zit ze intussen goed op schema. Na de kunstacademie vond ze een vaste baan als interieurontwerpster. ‘Rusland maakt je hard’, zegt ze. ‘Met die basis kun je overal leven, zelfs als je een zachtaardig karakter hebt zoals ik.’
Vorige maand ging ze naar Armenië, op zoek naar haar wortels. Ze stuurde me foto’s, ik begreep beter wat ze bedoelde toen ze afgelopen zomer tegen me zei: ‘Ik ben blij dat ik in Rusland ben opgegroeid, en dat ik in Armenië ben geboren, in zo’n rijke cultuur.’
WIDO SMEETS
hoofdredacteur
w.smeets@zoutmagazine.eu