Tijdens Floriade 2012 klinkt elke dag – 187 dagen lang dus – live muziek. Musici en theaterartiesten brengen via mobiele podia leven in de brouwerij. Ook door de week speelt er elke dag een harmonie- of fanfareorkest. “Hoe vaak krijgen die korpsen de kans om voor twintigduizend mensen te spelen? Daar mag je best een dagje vrij voor nemen.”

Geen enkele bezoeker ontkomt eraan: muziek op de Floriade. Sterker nog, elke bezoeker wordt uitgeleide gedaan door een harmonie of fanfare. En zes dagen per week is er live wereldmuziek. Nog afgezien van een programma met bekende namen, een speciaal opgericht Floriade Orkest, een Floriade-hymne en verrassingsconcerten. Onder het motto ‘Limburg in de wereld, de wereld in Limburg’.

“Limburgers zijn vertrouwd met harmonieorkesten, maar geloof maar dat de helft van de bezoekers niet weet wat ze horen wanneer ze het terrein verlaten”, zegt musicus, arrangeur en componist Nard Reijnders uit Broekhuizenvorst. “Van meet af aan was duidelijk dat we niet op een aantal dagen cultureel wilden pieken. Er moet elke dag iets te bleven zijn. Ik vind het heel nobel dat het bestuur daar in mee ging, het had ook kunnen kiezen voor een cultureel programma alleen in de weekends.”

Als je voor 187 dagelijkse concerten kiest, kom je volgens Reijnders al snel uit bij harmonieën en fanfares. “Maar omdat de organiserende Tuinbouwraad geen Limburgse organisatie is, hebben we harmonieën en fanfares uit het hele land uitgenodigd.” Het was even wennen voor ze, zegt Reijnders, dat ze niet alleen in het weekend konden spelen. “Soms kregen we zelfs een beledigde voorzitter aan de lijn die ons voorhield dat zijn orkestleden door de week gewoon moeten werken. Maar hoe vaak krijgen de korpsen de kans om voor twintigduizend mensen te spelen? Daar mag je best een dagje vrij voor nemen.”

De orkesten stellen zich elke middag rond vier uur op bij het Atrium van de Inovatoren. Tot de Floriade sluit om zes uur doen ze de bezoekers die het park verlaten uitgeleide. In de repertoirekeuze zijn ze vrij. Reijnders: “Niemand gaat daar twee uur zitten luisteren, maar er zijn veel bezoekers die een kwartiertje of een half uur blijven hangen, foto’s en filmpjes maken. Het is aan de orkesten om contact te maken met het publiek.”

Reijnders zelf componeert een speciale hymne voor de Floriade. “In die compositie moet je het park kunnen horen. Een park laten klinken, klinkt abstract maar het wordt concreet op het moment dat je een instrument kiest of een klank laat horen, hard, zacht, scherp of rond.” Als de Floriade van start gaat, zijn alleen de eerste twee minuten van de compositie klaar, vertolkt door zestien koperblazers en pauken. Het eerste deel van de hymne duurt precies zo lang als koningin Beatrix, die Floriade 2012 komt openen, nodig heeft van het moment dat ze ten tonele verschijnt tot het moment dat ze gaat zitten. Voor het vervolg van de hymne gaat Reijnders een week lang elke dag door het park lopen om de sfeer te pakken. “Op sommige plekken zal het heel verstild zijn, in het Chinese paviljoen zal je China kunnen horen. Maak je geen zorgen, ik zal er geen Chinese plingplong in verwerken, hooguit een hele subtiele verwijzing. Het wordt geen aardrijkskundemuziek.”

Mogen de concerten van de harmonieën en fanfares nog een vrijblijvend karakter hebben – de bezoeker kan gewoon doorlopen – in het amfitheater is er elke zondag en feestdagen een luisterconcert. “Hier willen we mensen echt een uur vast houden en ze gratis laten genieten van toppers uit de amateurmuziek en professionals. Denk aan de geweldige Big Band Boesten uit Roermond die met trompettist Erik Vloeimans komt. Het Limburgs Symfonie Orkest heeft een eigen programma. Er is een project van twee harmonieën en twee koren over oorlog en vrede. Die staan er straks met tweehonderd man plus filmmuziek maar ook met de Ouverture 1812 van Tsjaikovski, maar niet met één kanon maar met tien kanonnen van de schutterij. Dat gaat bijna over de top. En meer: een klassieke pianist aan een grote zwarte vleugel, mannenkoren met ensemble, een popkoor uit Eindhoven, een theatergroep met een revueachtig programma en een Slavisch-byzantijns koor.” En dan zijn er nog de koren. Elke zaterdag en zondag zingen die in de Heestervalei.

Loek Sijbers is verantwoordelijk voor de wereldmuziek, die vrijwel dagelijks live wordt gebracht. Daartoe heeft hij een deal gesloten met het wereldmuziekfestival Mundial. Met groepen uit Azië, Afrika en Zuid-Amerika, met talentvolle jongeren uit de slums van de grote steden, zijn contracten aangegaan die hen enkele weken binden aan de Floriade. “Urban culture avant la lettre”, zegt Sijbers. “Het is heel makkelijk om een programma samen te stellen met bekende namen, maar we willen ook duurzaam omgaan met mensen.”

Via de mobiele podia kan heel gericht muziek of acts worden ingezet. Sijbers: “Als de sfeer ergens dreigt in te zakken, kunnen we die podia en muzikanten heel gericht in stelling brengen. Maar ook als er ergens teveel toeloop is kunnen we zo’n podium honderd meter verderop zetten zodat de menigte zich wat meer verspreidt.”

Ook het voor de gelegenheid opgerichte Floriade Orkest (150 man in totaal) kan als muzikaal wapen worden ingezet. Deze muzikanten, allen uit Noord-Limburgse korpsen, spelen nu een jaar samen en hebben ook al opgetreden, zoals bij de inauguratie van de Limburgse gouverneur en op de Bundesgartenschau in Koblenz waar de Floriade een stand had. Reijnders: “Het kan zo maar zijn dat we tijdens de Floriade opduiken op De Dam in Amsterdam om reclame te maken.” Muziek als wapen. Nard Reijnders noemt dat ‘creatieve overvallen’.