Nu de rookwolken van Covid zijn opgetrokken, wordt duidelijk hoe Z33 (Huis voor Actuele Kunst, Design en Architectuur) in Hasselt zich in die periode opnieuw heeft uitgevonden.

Enkele maanden geleden was er de tentoonstelling Fitting In, over inclusiviteit – maar dan zonder de intimiderende leerstukken die het thema zo vaak in de weg zitten. Nu zijn er drie presentaties over water, nog zo’n actueel fenomeen dat wordt belicht zonder drammerig te zijn. 

Twee vrouwen kunnen verantwoordelijk worden gesteld voor de wederopstanding van Z33. Allereerst de vlak voor corona aangestelde directeur Adinda Van Geystelen wier hand per tentoonstelling zichtbaarder wordt. En dan is er Francesca Torzo, de architect van de uitbreiding van Z33. De nieuwbouw werd begin 2020, op de tweede dag van de lockdown, zonder Torzo geopend. Ze kon Italië, waar de noodtoestand was uitgeroepen, niet uit. 

Torzo’s ontwerp laat zien dat dwingende museumarchitectuur niet ten koste hoeft te gaan van de kunst. Haar doordachte lay out, met een hoge, smalle entree, een royaal trappenhuis en elkaar opvolgende grote en kleine ruimtes, geldt als uitdaging voor tentoonstellingsmakers; de Hasseltse curatoren Annelies Thoelen en Tim Roerig kennen het gebouw intussen als de palm van hun hand.

Benjamin Verdonck, Grenspaal 108 Herbricht
(2021). foto ZOUT magazine

Roerigs River of Rebirth begint bij de verhalen over de zondvloed, die in de prehistorische mythologie een einde én een nieuw begin markeert. Dat we nu, zo’n 5000 jaar later, opnieuw kopje onder gaan, valt in een rijke historische bedding: in een vitrine liggen afbeeldingen van de Ark van Nuh/Noach, volgens de overlevering gestrand op de berg Ararat in Oost-Turkije. Er ligt ook een weergave van het schilderij dat William Turner rond 1843 schilderde over de morgen na de zondvloed: een gloeiende dageraad, zwanger van wat komen gaat. 

River of Rebirth is visueel minder spectaculair dan Fitting In, maar met kunstenaars als Cecilia Vicuña (een video over de Mapocho rivier in Chili), Thierry de Cordier (donkere, onheilspellende schilderijen van een storm op zee), Jennifer Tee (een schip dat verstorven zielen naar een nieuw leven brengt) en Laure Provoost (het onder water gevoel van baarmoederlijk leven) komt de bezoeker niet te kort.

Een fijnzinnige blikvanger zijn de collages met objets trouvés van Benjamin Verdonck. De Antwerpse kunstenaar trok als een strandjutter door de Maasvallei en bracht de spullen die hij er vond bij elkaar in zorgvuldig samengestelde composities: zijn esthetiek geeft je geen moment het gevoel dat je naar klimaatkunst staat te kijken. 

De mystieke werking van water komt aan bod in de door Annelies Thoelen samengestelde tentoonstelling Healing Water. Sluit de ogen en voel de mentale regendruppels op je neerdalen in de ruimtevullende installatie van Thibeau Scarcériaux. Of daal met Pepe Valenti af naar zijn door ambient music bedwelmende spiegelpaleis op de bodem van de zee. Een kwartier (of is het een uur?) later wandel je naar buiten en onderga je de zoveelste regenbui van het voorjaar als een weldaad.

River of Rebirth/Healing Water. T/m 27.08 in Z33 in Hasselt. z33.be