Peter Fransman (Rotterdam, 1959) is de nieuwe directeur van museum Het Domein in Sittard. De afgelopen vijf jaar was hij directeur van de Academie Beeldende Kunsten Maastricht. “Het Domein is geen Limburgs museum.”

Je bent gevraagd voor deze functie. Werd je erdoor verrast?
“Nee, niet echt. Ik heb begrepen dat het gemeentebestuur zelf op zoek is gegaan naar een kandidaat en zich breed heeft laten informeren. Daarbij werd mijn naam steeds genoemd, dat is ontzettend leuk. Ik heb eerder als cultuurambtenaar bij de gemeente Sittard gewerkt en altijd contacten met diverse instellingen in de stad onderhouden, met Het Domein in het bijzonder waar ik bestuurslid ben van Made in Mirrors. Dat project is belangrijk waar het gaat om het internationaal functioneren van het museum.”
Had deze functie niet een openbare vacature verdiend?
“Bij dit soort functies zoekt men naar kandidaten die het beste passen. Dat is niet ongebruikelijk. Ze zoeken heel duidelijk in een profiel. Ik begrijp dat wel.”
Niet bang dat ze buiten de provincie denken: die Limburgers regelen het onderling wel?
“Dat denk ik niet, bovendien ben ik geen Limburger. Ik werk hier al zestien jaar en voel me verbonden met de regio. Het Domein is ook geen Limburgs museum, het heeft zijn wortels in de streek en verhoudt zich tot de omgeving maar heeft duidelijk voor wat de afdeling hedendaagse kunst betreft een nationale en internationale context. Anders zou deze functie ook niet interessant voor me zijn geweest. Waar het om gaat is of de juiste man op de juiste plek zit en of hij dat kan laten zien.”
Was je op zoek of werd je wakker geschud?
“Ik werd wakker geschud. Eigenlijk was ik van plan om nog een paar jaar door te gaan op de academie. Ik heb altijd verder gekeken dan het instituut waar ik aan verbonden was. Ik doel op bestuurslidmaatschappen en dat soort zaken waarbij je het jezelf wel eens moeilijk maakt door de druk, maar het levert ook veel op: je weet wat in je omgeving gebeurt. Zie het als een vorm van idealisme.”
Lag het voor de hand dat je terug zou keren in museumland?
“Ja. Het museumvak is mijn vak.”
Had je ook ja gezegd tegen het Bonnefanten?
“Interessante vraag, maar ik heb er nooit over nagedacht. Het is veel interessanter om heel dicht bij de inhoud te staan als je na een poos de museumwereld weer in gaat. Dan vind ik een klein museum met een goede programmering interessanter dan leiding te geven aan een groot instituut waar je verder van de inhoud komt af staan.”
Je voorganger Stijn Huijts is alom geprezen omdat hij Het Domein een aansprekend profiel heeft gegeven. Je komt terecht in een gespreid bedje. Ga je nu op de winkel passen?
“Er staat daar zoveel te gebeuren dat het niet op de winkel passen wordt. Door mijn werk op de academie ken ik de dynamiek van de jonge kunstenaars en dat sluit goed aan bij een museum dat zich op jonge kunstenaars richt. Wat dat betreft is Het Domein een scharnierpunt in de regio en daarbuiten. Over drie jaar moet de nieuwbouw van het museum gereed zijn, dat brengt een andere dynamiek met zich mee. En daar komt de ervaring die ik heb samen, die past in het gewricht van Het Domein op dit moment.”
Begrijp ik nou dat je inhoudelijk niet veel zult veranderen?
“Er ligt zo’n scala aan mogelijkheden. Er valt nog zoveel te presenteren binnen het beleid dat is uitgezet. Ik heb geen behoefte om dat om te gooien. Maar wil wel de grenzen daarbinnen opzoeken. Onze conservatoren voor stedelijke historie (Kitty Jansen) en hedendaagse kunst (Lene ter Haar) beschikken over goede expertise en durven binnen hun vakgebied stelling te nemen.”
Heb je zelf een uitgesproken idee van welke kant het op zal gaan met de musea?
“Heel duidelijk die internationale context maar in relatie tot het maatschappelijke. Een museum is er niet alleen maar om te presenteren, het moet zich verhouden tot de eigen tijd en de wereld zoals kunstenaars dat ook doen. Naast dat maatschappelijke aspect zit er in de presentaties van de afgelopen jaren van Het Domein ook een zekere poëzie en een fijngevoeligheid. Heel bijzonder.”
Stijn Huijts zit nu in het Glaspaleis in Heerlen. Niet lastig dat hij zo dichtbij blijft?
“Hij komt in het dagelijks bestuur van Made in Mirrors en ik ga er uit om het zuiver te houden. Dat hij in de buurt blijft, vind ik alleen maar plezierig. Misschien kunnen Het Domein en het Schunck Glaspaleis nog wat samen doen op het gebied van hedendaagse kunst.”
Hoe kijk je terug op de jaren als directeur van de academie?
“Met een geslaagde accreditatie is bewezen dat het onderwijs meer dan op orde is. We hebben de deuren open gezet. Er zijn allerlei presentaties in het buitenland geweest en daar heb ik hard aan getrokken. De Meubelbeurs van Keulen heeft de academie gevraagd een centrale presentatie te maken. Nou ja, dan heb je naam gemaakt en resultaat behaald.”

Peter Fransman: “Ik ga niet op de winkel passen.”
Foto: Zuiderlucht