Hopen en dromen in Tallinn

De uit Heerlen afkomstige kunstenaar Melanie Bonajo zal Nederland vertegenwoordigen tijdens de Biënnale van Venetië in 2022. Niet zoals gebruikelijk in het door Gerrit Rietveld ontworpen Nederlandse paviljoen, maar in de Chiesetta della Misericordia in de wijk Cannareggio. 

Het Mondriaan Fonds, organisator van de Nederlandse Biënnale presentaties, heeft namelijk voor één keer het Rietveldpaviljoen beschikbaar gesteld aan Estland. Het is een interessant statement omdat er in de Giardini – het hoofdpodium van de biënnale- geen nieuwe paviljoens meer mogen worden gebouwd, waardoor ‘jonge’ naties zoals Estland gedwongen zijn om voor elke editie opnieuw een tentoonstellingslocatie elders in Venetië te zoeken. 

Die ongelijkheid wordt het komend jaar dus voor één keer doorbroken, en in dat kader vond afgelopen maand in Tallinn de officiële overdracht plaats van het Rietveldpaviljoen aan het Centre for Contemporary Art (CCA) dat verantwoordelijk is voor de Estlandse presentatie in Venetië. Omdat ik zelf in de jury zat die eind 2019 de Nederlandse inzending selecteerde, had ik de eer om deel uit te maken van de Nederlandse delegatie die in Tallinn aanwezig was voor de overdrachtsceremonie. 

De bijeenkomst was ook een kennismaking met Kristina Norman en Bita Razavi, de kunstenaars die Estland zullen vertegenwoordigen tijdens de Biënnale, en met hun curator Corina Apostol. Gedrieën werken ze aan een tentoonstelling waarin gender issues verknoopt worden met botanie en het koloniale verleden van Indonesië, een project waarin ik ook de nodige raakvlakken zie met het geëngageerde werk van Melanie Bonajo. Ook deze kunstenaars dromen van een betere wereld, wat hun werk een bron van hoop maakt in deze donkere tijden.   

Om dat gevoel te bezegelen werd ons ten afscheid nog een drankje aangeboden – in een etablissement voor insiders, want er was aan de buitenkant niets dat erop wees dat zich achter de façade een cocktailbar bevond. Alsof de duvel ermee speelde serveerde men er een cocktail genaamd Hopes and Dreams. Na een korte maar droomrijke nachtrust kon ik de volgende dag hoopvol gestemd weer de thuisreis aanvaarden.

STIJN HUIJTS