Er zijn kunstenaars bij wie je het met een paar werken wel gezien hebt. De rest, hoe mooi of hoe goed ook, is variatie op een thema. Het werk van andere kunstenaars opent zich pas als je meer ziet. Hun oeuvre, zou je kunnen zeggen, is meer dan de som der delen. Dergelijke kunstenaars komen bij uitstek tot hun recht in een overzichtstentoonstelling.

Een typisch voorbeeld van de laatste categorie lijkt me Charlotte Schleiffert (Tilburg, 1967). Haar tentoonstelling in Museum Het Domein in Sittard heet ‘Rozen en pistolen’ en begint met een reeks grote figuren op papier. Ze dragen maskers en kleurige uitdossingen. Sommige hebben titels als ‘Man with save the tiger suit’ of ‘White Dutch’. Andere zijn aangeduid als ‘Heather’, ‘Virginia’ of ‘Ann’, alsof het portretten zijn. Schleiffert is een ware virtuoos met haar materiaal. Met verschillende soorten krijt en verf tovert ze de prachtigste kleuren en effecten tevoorschijn. De figuren zijn dan ook geweldig geschilderd, maar toen de eerste overrompeling voorbij was, wist ik eerlijk gezegd niet precies wat ik ermee aan moest.

Een eindje verderop is een zaaltje met sterk politiek getint werk. Er is een soort altaartje voor nucleaire vluchtelingen en een serie tekeningen met tekst gebaseerd op krantenkoppen over de brandhaarden van deze wereld. In een wandvullende installatie in de gang maakt Schleiffert zich kwaad over verkrachting en eerwraak in Pakistan. Bij dit werk weet je heel goed wat je ermee aan moet: het is misschien wel een beetje té eenduidig. Weer ergens anders zijn tientallen kleine abstracte schilderijtjes op de grond uitgestald, alsof ze er niet helemaal bij horen: voorstudie, vingeroefening, Spielerei?

De sleutel tot Schleifferts universum lag voor mij in een paar schilderijen van liefdesparen en in de collectie ‘Natuurtekeningen’, die in een tussenzaaltje hangt. Heldere, haast flower-power-achtige kleuren wekken de indruk van lieflijkheid en idylle, maar als je beter kijkt  blijft daar weinig van over. Kleine figuurtjes zijn gevangen door monsterlijke insecten of verward geraakt in het struikgewas, de paren staan bij nader inzien vooral tegenover elkaar. De stap naar de verkrachtingen in Pakistan, net aan de andere kant van de muur, is dan niet groot meer. Maskers en vermommingen, rozen en pistolen, mooi en lelijk: niets is bij Schleiffert wat het lijkt. Hoe meer ik rondliep, hoe meer dwarsverbanden ik ging zien – en hoe ongemakkelijker ik me begon te voelen.

Charlotte Schleiffert – Rozen en pistolen. Museum Het Domein, Sittard, t/m 8 januari 2012. www.hetdomein.nl