In ‘Co(te)lette’ van de Vlaamse choreografe Ann Van den Broek gaat het er heftig aan toe. Drie danseressen confronteren het publiek met lust, verleiding en de vrouwelijke drang. “Ik heb een permanent onrustgevoel dat leidt tot vonken op het toneel”, zegt Van den Broek, vaste gast tijdens de Nederlandse Dansdagen.
‘Je hoort het pompen van de machines’
Hoe heftig Co(te)lette ook mag zijn, Ann Van den Broek (1970) is een serieuze kandidaat voor de Zwaan, de ‘meest indrukwekkende dansproductie van het seizoen 2007/2008’. Nog maar acht jaar geleden ging ze haar eigen weg als choreografe. Voor Dansgroep Krisztina de Châtel maakte ze de succesvolle voorstelling FF + REW en is sinds enkele jaren vaste gast tijdens de Nederlandse Dansdagen. Eerder al werd ze voor de Zwaan genomineerd voor E19 (Richting San José). Bovendien is danseres Cecilia Moisio voorgedragen voor de ‘meest indrukwekkende dansprestatie 2008’. Van den Broek blijft nuchter onder het succes. “Zo’n nominatie is natuurlijk een vorm van erkenning en het draagt bij aan de bekendheid van mijn gezelschap, maar het is ook relatief. Er zijn zo veel awards.”
De waardering voor Co(te)lette komt niet helemaal onverwacht. Van den Broek: “Het is een voorstelling waarover heel veel is gepraat, vooral doordat het geen pure abstracte dans is. Co(te)lette gaat over de onweerstaanbare drang van vrouwen, maar ook over aandacht, uiterlijk, vergankelijkheid. Het stuk toont dat vrouwen soms slachtoffer kunnen worden van hun eigen drang, hun onophoudelijk verlangen naar meer. In één scène wordt een vrouw letterlijk als een stuk vlees behandeld. Daar kun je van alles in zien; een eenduidig antwoord is er niet. Voor mij is het interessant om de confrontatie met het publiek aan te gaan. De toeschouwers moeten hun eigen mening vormen. Ik hoop op een reactie, een wisselwerking.”
De stijl van Van den Broek wordt wel aangeduid als ‘emotioneel minimalisme’. Daar kan de choreografe zich wel in vinden. “Bij mij vertrekt elke beweging vanuit een gemoedstoestand. Ik begin met een bepaald gevoel. Vervolgens ga ik onderzoeken hoe een lichaam zich in die toestand gedraagt. Dat doe ik onder andere door met een camera mijn eigen improvisaties te filmen. Mijn doel is om de essentie van een emotie tot het uiterste te ontleden. Daartoe gooi ik alle overbodige bewegingen weg, ook al zijn ze nog zo mooi. Een beweging moet nut hebben, relevantie vind ik heel belangrijk.”
Voor haar choreografieën werkt Van den Broek regelmatig samen met componist en contrabassist Arne van Dongen. In Co(te)lette maakt hij een geluidsdecor van onder meer kerkorgels en oude weefgetouwen. “Arne is een echte soundfreak. Toen hij met het idee van kerkorgels kwam, dacht ik oei nee, maar hij heeft de klanken zo bewerkt dat de uiteindelijke compositie nauwelijks meer aan een kerkorgel doet denken. Hetzelfde geldt voor de weefgetouwen. Wat je hoort zijn de pompen van de machines en dat past perfect in de sfeer van Co(te)lette.”
Typerend voor de producties van de Vlaamse choreografe is een permanente staat van onrust. Een hardnekkige karaktertrek, lacht Van den Broek. “Ooit ga ik nog eens een harmonieus stuk maken, maar nu lukt dat nog niet echt. Ik heb eenmaal die innerlijke strijd, dat urgentiegevoel. Zo van nu moet het gebeuren. In mijn werk worstel ik altijd met de dualiteit tussen emotie en beheersing. Ik vertrek vanuit de emotie, maar ik haat sentimentaliteit. Mijn werk mag nooit stroperig worden, ik wil elke beweging controleren.”
Tijdens de Nederlandse Dansdagen maakt Co(te)lette deel uit van het festivalprogramma, dat door een jury van fotografen en filmers is samengesteld. Zij selecteerden vijftien voorstellingen als hoogtepunten van het seizoen 2007/2008. Van den Broek verheugt zich op het weekend Maastricht. “De Dansdagen zijn een feest. Ik kom er alle mensen tegen die ik wil zien, het levert publiciteit op en het is echt een uitje. Toen ik hoorde dat er plannen waren om naar Amsterdam te verkassen, dacht ik: ‘O nee, de Dansdagen móeten in Maastricht blijven’. Gelukkig is dat gebeurd.”
Eerst kwaliteit, dan geld
Tijdens de Dansdagen en de aansluitende Dansweek is op diverse plaatsen in Limburg ‘Van Limburgse Bodem 2008’ te zien. Het Huis voor de Kunsten Limburg (HvK) brengt in dit project GOTRA Ballet, Project Sally, Slik en Station Zuid samen in één avondvullend programma. Als voorafje is er een presentatie van de vooropleiding dans Venlo en de vakopleiding dans Maastricht.
“In Limburg zijn weinig mensen met dans bezig”, zegt dansconsulent Aline Barbou van Het Huis voor de Kunsten. “Dat komt omdat er nog onvoldoende structuur en weinig geld is. Daardoor komen er weinig mensen met interessante plannen. Wij zijn blij dat nu een professionele instantie als Station Zuid aanhaakt met financiële middelen en ondersteuning. Op die manier kunnen wij jonge dansinitiatieven met Limburgse roots en/of ambities in deze regio de gelegenheid bieden een voorstelling te maken. Het opbouwen van een vruchtbaar dansklimaat in Limburg begint met het bieden van kwaliteit. Als dat er is, komt het geld vanzelf. Het kost tijd om hier iets op te bouwen, maar we gaan met kleine stapjes vooruit.’’
Scènes uit Co(te)lette, met Judit Ruiz Onandi, Cecilia Moisio, Theodossia Stathi. foto: Maarten Vanden Abeele
Nederlandse Dansdagen. Van.. t/m .. oktober, op diverse locaties in Maastricht. www.nederlandsedansdagen.nl
