Ze doen het goed op Marktplaats en andere verkoopsites op internet, de schoolplaten van vroeger. En met vroeger bedoelen we de periode tot 1960, toen de schoolplaten, ze hadden de grootte van een stevig schoolbord, uit het klaslokaal verdwenen en de diaprojector zijn entree maakte. Juist ja, de diaprojector. Vervolgens kwam de schooltv, daarna de pc en uiteindelijk tablet en smartboard.

De bekendste schoolplaten zijn die van JH Isings (1884-1977), wiens legaat tien jaar geleden is vereeuwigd in het onvergetelijke boek Het vooroudergevoel van Jan Blokker, Jan Blokker jr en Bas Blokker. Vader en zonen wekken er op Blokkeriaanse wijze de vaderlandse geschiedenis tot leven.

Isings was niet de enige die schoolplaten maakte. W.K. de Bruin deed het, en ook Cornelis Jetses (1873-1955) kon er wat van. Jetses, van arme Groningse komaf, ontwikkelde zich tot een veelgevraagd illustrator. Hij werkte bijna vijftig jaar voor Uitgeverij Wolters, zonder arbeidscontract. Hij werkte uitsluitend op bestellling.

Het idee van de schoolplaten kwam eind 19e eeuw van de bekende onderwijshervormer Jan Ligthart. Kinderen kijken graag plaatjes, wist Lighthart, dat zou de leergierigheid en het begrip verbeteren. Tussen 1906 en 1911 ontwikkelde hij een serie schoolplaten met als titel Het volle leven, waarmee kinderen zich een beeld konden vormen van het alledaagse bestaan buiten hun directe omgeving, zoals het werk op het land of in de bouw. Achttien platen voor de serie waren van de hand van Cornelis Jetses, die ook nog twee geschiedenisplaten tekende: Aan het hof van Karel de Grote en de hiernaast afgebeelde Ter walvisvaart.

Schoolplaten van Cornelis Jetses. Van 29 november t/m 15 februari in Museum Land van Valkenburg. museumlandvanvalkenburg.nl