Voor je ligt een special van Zuiderlucht die is gewijd aan bijzondere kunstprojecten in de provincie Noord-Brabant. Het zijn projecten waarbij kunstenaars hebben nagedacht over belangrijke maatschappelijke thema’s en waarbij zij hebben samengewerkt met partners die niet afkomstig zijn uit de culturele sector, zoals boeren, boswachters, boomkwekers, waterschappen of energieleveranciers. Het zijn kunstprojecten over vraagstukken die ons allemaal aangaan. Hoe gaan we energietransitie vormgeven de komende jaren? Hoe kunnen we onze omgeving groener maken zodat het regenwater weer zijn weg kan vinden? Hoe gaan we met onze voedselproductie om? En hoe richten we ons (stedelijk) landschap zo in dat er ruimte genoeg is voor iedereen?
Kunstloc, de uitvoeringsorganisatie voor het cultuurbeleid van de provincie Noord-Brabant, is bij al deze projecten betrokken. Soms zijn we initiatiefnemer, een andere keer faciliteren we of zijn we projectleider. Het zijn bijna allemaal langjarige projecten. Goede samenwerking vraagt tijd en aandacht, vooral als de partners uit heel verschillende werelden komen en de vraagstukken ingewikkeld zijn. Kunstloc zit aan tafel als intermediair, als een soort makelaar die kunstenaars en andere beroepsgroepen aan elkaar koppelt, op weg helpt en begeleidt.
Ons programma dient naast een idealistisch ook een praktisch doel. Het bevordert opdrachtgeverschap aan kunstenaars vanuit andere sectoren dan de cultuursector, het schept de mogelijkheid voor kunstenaars om ook bedrijfsmatig te werken en om zich te verbinden aan maatschappelijke vraagstukken en publiek. En daarmee versterken we de cultuursector.
Wij verbinden kunst aan onze fysieke én sociale omgeving, aan de ruimte die we met elkaar delen. Waarom doen wij dat? Wij vinden dat onze samenleving mooier en leefbaarder wordt als kunst een veel prominentere rol krijgt. We zien dat kunst een belangrijke rol speelt bij het verbeteren van de kwaliteit van onze omgeving. We merken ook dat kunstenaars een actieve rol in de samenleving willen vervullen en dat er vraag is naar hun creatieve bijdrage vanuit alle maatschappelijke sectoren. En wij denken dat een goede, inspirerende en duurzame leefomgeving steeds belangrijker wordt.
Voor deze special van Zuiderlucht hebben we vier thema’s uitgekozen uit onze rijke praktijk: Energie, Food, Landschap en Water. We laten mooie voorbeelden zien en hopen daarmee te inspireren. We kunnen helaas niet alles laten zien. De projecten waarin wij kunstenaars aan zorg- en welzijnsinstellingen koppelen vallen buiten het kader van deze special. Deze projecten worden apart gebundeld in het magazine We Care dat in augustus verschijnt en in te zien is via kunstloc.nl.
Niet alleen in de steden, maar ook in het landelijk gebied van Brabant is volop kunst te beleven. Deze zomer vindt alweer voor de 11de keer de Landkunst-manifestatie plaats. Op allerlei locaties in de natuur en op het platteland vertellen en verbeelden kunstenaars de geschiedenis van die plek. In het midden van deze bijlage vind je een uitneembare landkaart met daarop alle activiteiten. Landkunst is ontstaan om bewoners, bezoekers en recreanten te vertellen over het gebied waarin zij zich bevinden. Dat doen we samen met bijvoorbeeld Staatsbosbeheer, Brabants Landschap en Natuurmonumenten. Een bijzonder aandachtspunt binnen Landkunst is de Zuiderwaterlinie. Wat veel mensen niet weten is dat dit de oudste, langste en meest benutte waterlinie is van Nederland. Hij loopt dwars door Brabant, door elf vestingsteden in hun buitengebied. Dit jaar schreven elf kunstenaars een gedicht over één van die vestingsteden. Alle gedichten zijn in deze special verzameld.
Ik hoop dat de voorbeelden in deze special inspireren om over de rol van kunst na te denken en om Brabant te bezoeken. Laat je verrassen!
LIESBETH JANS
(programmaleider kunst en samenleving bij Kunstloc)
