Met broodje en thermoskan op het Vrijthof
“Hoe staat het eigenlijk met man en vrouw? Hoever zijn we gekomen? Is het gelukt? Hebben we van elkaar genoten? Is er een opdracht in het spel?” Festivaldirecteur Guido Wevers somt maar eens wat vragen op die door de kunsten tijdens de drie dagen Musica Sacra beantwoord zouden kunnen worden. Er is wat dat betreft geen enkele verplichting. “Binnen de context van de kunsten zoeken we naar een diepere betekenis van de verhouding tussen man en vrouw.”
Voorbij is de tijd dat Musica Sacra zich uitsluitend concentreerde op religieuze muziek, al blijft sacrale muziek de kern van het festival. De verbreding heeft alles te maken met de complexe vragen die de wereld vandaag de dag stelt, legt Wevers uit. Complexe vragen zijn niet eenduidig te beantwoorden. Als het antwoord dus vanuit de kunst moet komen, dan kun je maar beter het hele arsenaal opentrekken,lijkt de gedachte. Afgezien daarvan vindt Wevers het prachtig om de thematiek van zoveel mogelijk verschillende kanten te belichten. Neem filmhuis Lumière dat zes films uitkoos, of beeldend kunstenaar Diana Herz die een kwetsbare vrouwfiguur zal uittekenen in stropdassen.
Maar het thematiek is bepaald geen loze belofte. Gezelschappen of componisten die denken dat ze een nieuw stuk met een beetje foetelen het programma binnensluizen, komen bedrogen uit. “Elk onderdeel moet passen bij de thematiek”, zegt Wevers. “Alleen door streng in de leer te zijn, kom je tot een exquise programma.” Om maar meteen een programmaonderdeel te vallen dat hij het predicaat ‘wereldtop’ verleent: André Caplets Le Miroir de Jésus uit 1923, vertolkt door de mezzosopraan Marie-Claude Chappuis en het Ensemble Vocal de Lausanne, waarin het leven en lijden van Jezus door zijn moeder wordt beleefd aan de hand van gedichten van Henri Ghéon.
Als het gaat om locaties heeft Musica Sacra een reputatie hoog te houden. Er wordt geprogrammeerd op plekken die ook voor de meeste Maastrichtenaren nog geheimen herbergen zoals de Keizerzaal van de Sint Servaasbasiliek, de Ursulinenkapel en de kapel van de Zusters Onder de Bogen. (zie ook de pagina’s 8 en 9).
Om de dynamiek van het festival op gang te brengen is gekozen voor een soort drietrapsopening. Op vrijdagmiddag 18 september staat Darius Milhauds La création du monde geprogrammeerd en brengt het Heerlense Gotra Ballet het Hooglied in de Keizerzaal van de Sint Servaas. Later op de middag is Brian Ferneyhoughs Cassandra’s Dream Song te beluisteren, gevolgd door Stravinsky’s Les Noces door het Spectra Ensemble. Daarna is het haasten naar het Egidius Kwartet, de Bollywoodhit Fanaa of de voorstelling …en daar was hij! door studenten van de Toneelacademie.
Wevers hoopt dat de bezoekers vervolgens terugkeren naar het Theater aan het Vrijthof waar het Limburgs Symfonie Orkest en het Brabants Koor werken van Vincent d’Indy, Carl Smulders (zie de pagina hiernaast) en Goffredo Petrassi brengen. “Vervolgens proberen we de bezoekers weer terug te plooien naar AINSI waar de wervelende derwisjen uit Istanbul de dag afsluiten met hun sema-ceremonie.”
Een dag later dijt het festival uit in de breedte wanneer het Bonnefantenmuseum een duit in het zakje doet met Gejaagd door de maagd, een verlengde expositie van 16e eeuwse wandtapijten. Het Nederlands Danstheater brengt die dag de première van Déjà Vu in een choreografie van Hans van Manen. Aan premières is toch al geen gebrek in deze Musica Sacra: L’âme en bourgeon door sopraan Mireille Delunsch en pianist Michel Béroff, Chapter Eight van Alexander Knaifel door Studium Chorale, de De zeven zonden van Jeroen Bosch door Camerata Trajectina en Gerrit Komrij en Antichrist, de nieuwste film van Lars von Trier, in Lumière Cinema.
Het beeld dat Wevers van vorig jaar bijbleef was een echtpaar dat tussen twee voorstellingen in de Maastrichtse Indian Summer tot rust kwam op het Vrijthof, met een broodje en een thermoskan. En hij zelf? Wat doet Musica Sacra met de festivaldirecteur? “Het festival heeft mijn manier van luisteren naar klassieke muziek wezenlijk veranderd. Ik maak het festival in al mijn vezels mee. Soms word je hele klankwereld overhoop gehaald, opengebroken. Mijn poëtische artistieke beleving wordt steeds geraakt. Wat niet wegneemt dat ik na het festival wel eens denk: and now some rock ’n roll.”
Voor het volledig programma zie achterpagina.
Adam en Eva vluchten uit het paradijs. Beroemd 15e eeuws fresco van Masaccio in de Brancaccikapel in Florence.
‘Als man en vrouw schiep Hij hen…’ Houtsnede, in Maastricht bekend onder de naam Bloete koont’.
