Ik herinner me dat ik met een collega-journalist een theatervoorstelling bezocht. In een buitenwijk van Heerlen keken we vanaf een gelegenheidstribune naar een voorstelling bij Cultura Nova. Hij had avonddienst en checkte om de haverklap zijn mobiele telefoon. Tot het ding uit zijn handen gleed en onder de tribune terechtkwam. Ik werd nogal onrustig bij de gedachte dat het ding af kon gaan, hij bij het idee dat hij niet op kon pakken in geval van moord en brand.
Natuurlijk, nog steeds beginnen heel wat voorstellingen met het verzoek de mobiele telefoon uit te zetten, maar lang niet altijd bij de philharmonie zuidnederland. Via een app kunnen bezoekers extra informatie zien over wat ze op dat moment voorgeschoteld krijgen. Wat is au fond het verschil tussen een telefoon en een programmaboekje? Juist, de telefoon ritselt niet.
Peter Missotten, lector Technology Driven Art aan de Zuyd Hogeschool in Maastricht stimuleert het kritische gebruik van technologie binnen de kunsten.
In samenwerking met de Toneelacademie Maastricht heeft hij voor het Impact festival in cultuurcentrum Hasselt de voorstelling Dear Lollipop gemaakt, waarin de smartphone centraal staat in plaats van haar gebruiker. Bezoekers melden zich vooraf online aan met hun apparaat, downloaden een app en wachten als ouders bij de zwemles geduldig in een aparte ruimte terwijl hun elektronische kroost van de voorstelling geniet. Er wordt gediscussieerd en kennis uitgewisseld tussen universitaire wetenschappers, het bedrijfsleven, podiumkunstenaars en beleidsmakers. Economie, innovatie en cultuur komen hier samen. Edo Dijksterhuis schrijft erover in deze Jeroen.
Dear Lollipop lijkt de omgekeerde wereld; cultuurhuis de Warande in Turnhout gebruikt beschikbare technologie zeer functioneel. Die biedt onvermoede voordelen. Zo streamde de Warande vorig jaar voorstellingen die vervolgens in zorgcentra te zien waren voor mensen die het niet meer redden om de gang naar het theater te maken. Een van de voorstellingen was zelfs in 24 verschillende wooncentra te zien. De reacties waren ongemeen positief. Al was het maar vanwege de herinnering aan de tijden dat de bewoners met hun overleden echtgeno(o)t(e) het theater bezochten.
Ook slechthorenden en slechtzienden kunnen via de techniek veel beter bediend worden in het theater.
Directeur/acteur/regisseur Servé Hermans van Toneelgroep Maastricht vertelt aan Paul van der Steen in zijn artikel over digitalisering over een Duits circus dat het verbod op dierenacts onderving met een videoscherm rondom waarop tijdens een voorstelling twee keer een ode aan het klassieke circus mét dieren werd gebracht.
Zijn digitale middelen onontbeerlijk geworden in een voorstelling? Servé Hermans denkt van niet. Hij bekijkt de inzet per voorstelling. “Wat heeft die nodig? Wat past?”
In deze Jeroen komt u weer een keur aan musici, theatermakers, curatoren en performers tegen die – digitaal of niet – kleur proberen te geven aan uw leven. Of, zoals in Hasselt, dat van uw mobieltje.
Emile Hollman
Eindredacteur Jeroen
