Hoe transformeer je een roman over een mijmerend, vooral in haar hoofd levend personage in een bekijkenswaardige toneelvoorstelling? Janine Brogt ging aan de slag met Kom hier dat ik u kus. DOOR EDO DIJKSTERHUIS
Het was een pittige uitdaging die dramaturg Janine Brogt aanging toen ze ja zei tegen de bewerking van Kom hier dat ik u kus. De bestseller van Griet Op de Beeck is een psychologische roman over Mona als kind, jonge vrouw en 35-jarige volwassene. De Vlaamse auteur beschrijft hoe de hoofdpersoon opgroeit omringd door ouders, een broertje, een minnaar en collega’s. Mensen met geheimen en gebreken. Mensen die beschadigd zijn en daarom ook anderen schade toebrengen.
Kom hier dat ik u kus leverde Op de Beeck optredens in De Wereld Draait Door op en een uitverkiezing tot boek van de maand. De paperbacks vlogen de winkel uit. Bij signeersessies stonden lezers huilend bij de auteur aan tafel, zoveel herkenbaars zit er in het verhaal.
Mona’s introverte worsteling met verantwoordelijkheid, schuld en eigenwaarde gedijt goed op papier. Maar de intimiteit van een boek, een één-op-één relatie tussen schrijver en lezer, werkt niet in een zaal met veelkoppig publiek. Die collectieve ervaring vraagt om een andere beeldtaal, een andere dynamiek. Daarom nam Brogt een radicale beslissing: ze hakte Mona doormidden. Van begin tot einde wordt zij gespeeld door twee actrices die gelijktijdig op het toneel staan. Als Mona jong is verleent dat dubbele ego haar kracht. Maar naarmate ze ouder wordt, is ze haar eigen grootste criticus en zit zij zichzelf behoorlijk in de weg.
De actrices die Mona vertolken in de regie van Mirjam Koen lijken op het eerste gezicht op elkaar. Sophie van Winden en Kirsten Mulder zijn allebei blond en atletisch. Maar waar Van Winden ietwat dromerig overkomt, is Mulder de nuchterheid zelve. Als twee delen van een groter geheel schuren en botsen ze, willen ze soms tegengestelde dingen maar kunnen ze niet zonder elkaar.
Met de overige personages in Kom hier dat ik u kus – de satellieten rond Mona – heeft Brogt het tegenovergestelde gedaan. Terwijl Van Winden en Mulder welbeschouwd een halve rol spelen, vertolkt de rest van de cast twee rollen. Mona’s jongere broertje, voor wie zij beschermend optreedt, wordt gespeeld door dezelfde acteur die ook haar collega gestalte geeft. Eenzelfde verdubbeling geldt voor de dominante vader en de controlerende minnaar. Het indikken van identiteiten zorgt ervoor dat de nadruk komt te liggen op Mona. Het gaat immers om haar, hoe zij gevormd wordt door haar omgeving en zich er uiteindelijk van losmaakt.
Kom hier dat ik u kus – Sophie van Winden, Kirsten Mulder, Dragan Bakema, Oda Spelbos e.a. Op 1 maart in Parktheater Eindhoven. parktheater.nl
