Berlijn! De geschiedenis heeft een belangrijk stempel gedrukt op deze stad en nog steeds wordt er geschiedenis geschreven. Het huidige Berlijn is een broedplaats voor de veel kunstenaars. Het uitgebreide galeriewezen, de kunstbeurzen, de festivals en de dynamiek die een miljoenenstad kenmerkt, maken dat zij zich er thuis voelen. Berlijn lijkt voor veel beeldend kunstenaars een droom: goedkope ateliers, een gevarieerde kunstscene, de inspiratie van een metropool, een overvloed aan galeries en een kooplustig (of op zijn minst een geïnteresseerd) publiek. Is Berlijn als kunststad een droom, een wens of een mythe?

De tentoonstelling Mythe Berlijn. Limburgse kunstenaars in Berlijn, georganiseerd door Museum Het Domein Sittard in samenwerking met cultureel maandblad Zuiderlucht, onderzocht deze vraag. Zuiderlucht zocht en vond Limburgse kunstenaars in Berlijn en sprak met hen over kunst, over de stad en hun werk in relatie tot Berlijn. Museum Het Domein nodigde deze kunstenaars uit om hun Berlijnse werk aan het Limburgse publiek te laten zien. Vanaf 26 augustus zal in AINSI het werk van Hadassah Emmerich, William Engelen, Anneke Eussen, Alien Oosting, Wiebke Pöpel, Donya Saèd en Sebastiaan Schlicher te zien zijn. Heeft Berlijn hun dromen als kunstenaar waargemaakt of bleek Berlijn een mythe? De foto’s die Chris Keulen in opdracht van Zuiderlucht maakte van de kunstenaars en de stad, zijn eveneens onderdeel van Mythe Berlijn.
Berlijn speelt binnen de kunsten een belangrijke rol, zo ook bij de Academie Beeldende Kunsten Maastricht (ABKM). Niet alleen vanwege de excursies, maar ook de trek van afgestudeerden naar deze stad om zich er voor korte of langere tijd te vestigen. Deze braindrain is de laatste jaren een belangrijk item geweest in de discussie over het behouden van talent voor de regio waar ik, ook als voormalig directeur van de ABKM, aan deelnam. Het debat is nog steeds actueel. Moet je talent krampachtig proberen te behouden voor de eigen omgeving of moet je stimuleren dat talent wegtrekt en zich elders verder ontwikkelt?
Mijn standpunt is altijd geweest dat jongeren na hun studie moeten vertrekken om nieuwe inspiratie en kennis moeten opdoen op interessante plekken. Van belang is daarbij wel dat we vanuit de eigen omgeving contact blijven houden en het doorontwikkelde talent hier een platform blijven geven. De elders opgedane kennis, ervaringen en technieken kunnen hier dan weer gedeeld worden met nieuw talent. In de aanlooptijd naar de kandidatuur van de Euregio voor Maastricht Culturele Hoofdstad 2018, waar ook Heerlen en Sittard-Geleen deel van uitmaken, is het tonen van ons “eigen” vernieuwend talent een belangrijk gegeven. Museum Het Domein heeft dit hoog in het vaandel staan.
De kunstenaars in Mythe Berlijn stonden door de jaren heen al in de belangstelling van Het Domein. Enkelen hebben er geëxposeerd, met anderen worden goede contacten onderhouden met de mogelijkheid om, zoals nu, bij Het Domein op locatie hun werk te laten zien. De expositie heeft in AINSI een passende omgeving gevonden die aansluit bij het rauwe karakter van Berlijn en de monumentale industriële gebouwen die er intensief door kunstenaars gebruikt worden.
In onze omgeving met alle spannende ontwikkelingen, in een tijd waar uitwisseling, kennismaken en afstanden overbruggen noodzakelijk is voor de ontwikkeling van de beeldende kunsten is een presentatie als deze van groot belang. Daarmee kunnen we weer een verdere stap zetten in de richting van de Euregio als kunstmetropool met nieuw en eigen talent