Door de jaren heen is regisseur Ola Maafalani steeds meer muziek in haar voorstellingen gaan gebruiken. “Omdat die meteen een weg naar je ziel zoekt.”
Door Paul van der Steen
Nog voordat Opera Zuid haar benaderde voor A Midsummer Night’s Dream spookte het regisseren van een opera al door haar hoofd. “Een noot kan je direct raken. Bij acteerwerk zitten daar heel veel stadia tussen: overbrengen en overtuigen, luisteren, opnemen, relateren aan de eigen ervaring.”
De in Syrië geboren en in Duitsland opgegroeide Maafalani maakte de afgelopen 27 jaar grote naam als toneelregisseur. Ze zette bij onder meer het Noord Nederlands Toneel even gemakkelijk klassiek repertoire naar haar hand als een tv-serie als Borgen die ze bewerkte tot een voorstelling van negen uur.
Een eerste keer opera keer is eng, geeft ze toe. “Het helpt dat de basis een stuk van Shakespeare is. De logica van die man, zijn taal, hoe hij ademt, ken ik van andere voorstellingen die ik in het verleden regisseerde. Dat voelt veilig, als een soort bodem onder de stappen die ik wil maken. Benjamin Britten componeerde er prachtige muziek bij: niks te veel, opsmukloos, heel zuiver en daardoor raak. En hij heeft –heel knap– het komediekarakter in de opera weten te verweven zonder dat het een operette is geworden.”
In het stuk worden met toverij een aantal zaken op het gebied van liefde en begeerte op zijn kop gezet. “Dat lijkt misschien een sprookje, maar het komt heel dichtbij de waarheid. Het maakt duidelijk hoe mooi maar ook hoe gruwelijk liefde kan zijn.”
De grootste hindernis vindt Maafalani de afstand tot het publiek. “Ik ben gewend om acteurs heel direct met het publiek te laten communiceren. Maar een aria leent zich niet voor een vraag-antwoordspel. En dan zit er ook nog een orkestbak tussen spelers en toeschouwers. Vertolkers moeten daarom alles geven. Als zintuigelijke regisseur heb ik ook nog lagen toegevoegd. Vanaf het begin van de voorstelling wordt de taart voor de bruiloft echt bereid en smelt de chocola. Het publiek kan dat ruiken en mag ervan proeven.”
Maafalani hoopt met A Midsummer Night’s Dream een breder publiek te trekken dan alleen het vaste operapubliek. “Het is zo jammer dat rond opera nog het imago hangt van elitair, kaartjes die een maandsalaris kosten en voorstellingen die eindeloos lang duren. In gimmicks om andere mensen te lokken, geloof ik niet. Met een houseparty win je niemand voor opera. Met je volle overtuiging zorgen voor de totaalervaring die het genre voor jou zo sexy maakt, is het beste wat je kunt doen. Opera op zijn best raakt je als een hartstochtelijke kus van een geliefde.”
A Midsummer Night’s Dream door Opera Zuid. Première 17 mei Parktheater Eindhoven, daarna tour. operazuid.nl
