De toekomst had altijd al de interesse van Ives Maes (Hasselt, 1976). Bijna vijftien jaar geleden presenteerde hij een van gerecycleerd materiaal gebouwd vluchtelingenkamp.

In die tijd hield hij zich al bezig met de geschiedenis van de Wereldtentoonstellingen. Hoe zagen de toekomstverwachtingen in het verleden eruit? Zijn ze werkelijkheid geworden? Wat bleef erover van de paviljoens waarin die utopieën werden gepresenteerd?    

In de tentoonstelling Kosmorama in het vorige maand heropende Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (KMSKA) toont Maes zijn foto’s van het patrimonium van de wereldtentoonstellingen.

Ze leggen de architecturale overblijfselen van deze evenementen vast en tonen een ironisch contrast tussen de utopische toekomstverwachtingen en de realiteit van vandaag

Wereldtentoonstellingen effenden vaak de weg voor museumcollecties; ook de historie van het KMSKA is ermee verweven. Tijdens de eerste World Expo in Antwerpen in 1885 was het museum nog in aanbouw, midden op het tentoonstellingsterrein. Tijdens de expo van 1894 konden bezoekers er op de begane grond komen kijken naar tropische vissen. De bovenverdieping was toen al ingenomen door beeldende kunst.   

Kosmorana begint in 1851 in Londen en eindigt in Milaan in 2015. Maes’ vervreemdende beelden tonen de overblijfselen van vervagende dromen. De meeste paviljoens werden gebouwd om na de expo weer af te breken, maar vaak bleven ze staan, als een vergeten ruïne.

Ives Maes, The Parthenon (Tennessee Centennial and International Exposition, Nashville, 1897), 2012

Ives Maes, Swedish Pavilion (Exposition Internationale Coloniale, Maritime et d’Art Flamand, Antwerp, 1930), 2020

Ives Maes, Kosmorama. Van 24.9 t/m 3.9 2023 in het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen KMSKA. kmska.be