Het was een opvallend moment, enkele weken geleden: alle tien nummers die samen de Dutch Charts vormen, waren van Nederlandse bodem. Misschien nog wel opvallender: ze waren grotendeels Nederlandstálig. Het maakte de Engelstalige titel van de hitlijst bijna onbedoeld hilarisch: de Dutch Charts, dat zijn onder meer Dat Heb Jij Gedaan van Meau (al máánden een hit) en De Diepte van S10, de Nederlandse inzending voor het Eurovisie Songfestival. 

Het is inmiddels bijna moeilijk voor te stellen, maar vele jaren, zeker in het decennium ná Doe Maar, Het Goede Doel en Toontje Lager, was zingen in het Nederlands voor artiesten bijna automatisch een keuze voor de periferie. Het was niet alleen een keuze tegen een internationale carrière en een garantie voor nauwelijks aandacht op de radio, er zat ook een bijsmaak aan die grensde aan taal-zelfhaat. 

Froukje Veenstra © Cas Mulder en Tjerk Muilwijk

Ik weet niet precies wat de verandering het meest heeft aangejaagd, ik neig naar de opkomst van Nederhop, maar het zal ook de emancipatie van volksmuziek zijn, en in reactie op beide en vervolgens als versterker ervan het veranderde medialandschap, zoals de opkomst van de zender 100% NL en, zeker onder stadsjongeren, Funx. Hoe dan ook: zelfs grote artiesten die altijd in het Engels zongen, maken inmiddels Nederlandstalige albums: Anouk, Racoon, Waylon. 

Hoe verschillend Meau en S10 ook zijn (de eerste, voormalig lid van Kinderen voor Kinderen, klinkt als een traditionele singer-songwriter, terwijl S10 duidelijk een basis in de hiphop heeft), er zijn wel overeenkomsten in de thema’s waar ze over zingen. Het zijn de maatschappelijke thema’s van onze tijd: Dat heb jij gedaan gaat over een relatie waarvoor het woord ‘toxisch’ is uitgevonden, S10 zingt geregeld over (haar) mentale gezondheid. 

Vergeleken met hun teksten is de poging tot zelfreflectie van hun mannelijke collega Lil Kleine op zijn laatste album Ibiza Stories bijna lachwekkend, als het niet zo gênant was. 

Froukje Veenstra, als artieste kortweg Froukje, debuteerde een maand en tien dagen vóór corona en schoot in korte tijd door naar de top van de Nederlandstalige popmuziek. Ze heeft een fanbasis opgebouwd met optredens zonder publiek, livestreams dus. Nu er weer publiek de zalen in mag, is ze een van de weinige artiesten die ook werkelijk meteen uitverkoopt.   

Hoorbaar groot is in alle nummers haar liefde voor taal, voor de Néderlandse taal

Misschien was dat achteraf een voordeel van al die lockdowns: muziekliefhebbers hadden tijd en aandacht om zich vast te bijten in nieuw werk, dat kon uitgroeien tot de soundtrack van twee rare jaren. Froukje is dat gelukt met twee ep’s vol dansbare pop, Licht en Donker en Uitzinnig – op de laatste staat een duet met S10. 

Hoorbaar groot is in alle nummers haar liefde voor taal, voor de Néderlandse taal. Het leverde in het geval van Een man die nooit meer huilt enkele weken geleden zelfs de meest hilarische Volkskrant-rectificatie in jaren op: ‘In de vijfsterrenrecensie over de nieuwe ep Uitzinnig van zangeres Froukje staat dat de zangeres in een van haar nummers zingt: “Ik wil schreeuwen in je tieten.” Dat had moeten zijn: “Ik wil schreeuwen in je diepte”.’

Froukje is 8|5 in De Effenaar Eindhoven, 20|5 in de Nieuwe Nor Heerlen, 17|6 op Pinkpop en 18|6 op Pukkelpop.