Polkapunk

De opzwepende mix van Balkanbeats en mediterrane volksmuziek maakt de sound van Mala Vita uitermate geschikt voor een zonovergoten festivalweide. Polkapunk met een melancholisch tintje en als het even kan met een boodschap. “Als Amerikanen vrolijke liedjes maken, gaat de tekst vaak meteen helemaal nergens over.”

Eenvoud is ’t moeilijkste dat er is

“Ik speelde vroeger in een punkband”, vertelt gitarist Mickael Franci. “Grondhouding: drie akkoorden is er eigenlijk al één te veel. Je kent het wel. Akkoorden vind ik nog steeds volstrekt onbelangrijk. Het draait voor ons om het mixen van verschillende stijlen, om melodieën en ritmes. Met slechts een paar akkoorden kun je zo ontzettend veel kanten op. Dat is waarom Bob Marley, The Ramones, The Clash en Manu Chao mijn muzikale helden zijn. Die eenvoud, dat is waar ik van houd, maar het is het moeilijkste wat er is.”

Reggae, ska en punk zijn de roots van Mala Vita, te vertalen als ‘slecht leven’. Maar de band met muzikanten uit Bosnië, Servië, Italië en Nederland laat zich inspireren door genres uit alle windstreken: van Cubaanse son tot Franse chanson en van Colombiaanse cumbia tot Balkan-punk.
De openingssong Ritmo di Protesta van hun nieuwe album En Exiilo verraadt engagement. Franci: “Onze eerste optredens vonden plaats in kraakpanden en op protestmanifestaties. We hoefden niet lang na te denken toen we gevraagd werden te spelen op een anti-Wildersbijeenkomst. In Mexico wilden ze ons zelfs in een gevangenis laten optreden. Dat is uiteindelijk niet gelukt, maar we kwamen wel op een bijeenkomst van de EZLN Zapatista, een guerrillabeweging, terecht. De leider van die club komt op voor de belangen van onderdrukte Indianen, ik ken zijn toespraken. Muziek als vorm van protest: daar staan we nog steeds achter.”
Op de plaat hebben veel feestnummers een droeve ondertoon. “Die combinatie van melancholie en vrolijkheid is in Balkanlanden een normaal gegeven. De cultuur is er beïnvloed door de zigeunermuziek, waarin heftige zaken verpakt worden in opzwepende ritmes.” Voor Nederlanders die vooral luisteren naar Amerikaanse en Engelse popmuziek, is het even wennen aan de polkapunk van Mala Vita. “Als je een droevig verhaal vertelt, moet je volgens de wetten van de Amerikaanse rockmuziek ook droevig klinken. En als Amerikanen vrolijke liedjes maken, gaat de tekst vaak ook meteen helemaal nergens over.”
De melancholie klinkt ook door in Il Cuoro del Meditteraneo, een ouder nummer in het Italiaans over Franci’s lievelingsstad Napels. Deze stad is voor hem een inspirerend vat vol tegenstrijdigheden. “Het is mijn ode aan Napels. Ik ben een geboren Delftenaar, maar mijn moeder is Italiaans en ik heb er nog steeds veel familieleden wonen. Ik heb er veel rondgereisd maar Napels werd mijn favoriete stad. De plaats is on-Europees en totaal verrot, maar tegelijkertijd ook heel mooi.”
In het ironische Balkanize bezingen ze hun emigrantengevoelens. “To balkanize is een bestaand Engels woord. Letterlijk betekent het een land opsplitsen in vijandige eenheden. Stel je voor, je komt als vluchteling West-Europa binnen en je wordt daarmee geassocieerd. In dit nummer hebben we daar een nieuwe, positieve muzikale draai aan gegeven.” De nummers over ontheemding en heimwee raken universele gevoelens, merkt Franci. “We zien tijdens optredens dat ook Nederlanders aanvoelen waar we het over hebben.”
Disorganizzata, hun debuutalbum uit 2007, werd opgenomen met producer Gambeat, ex-Mano Negralid en bassist in Manu Chao’s beruchte band Radio Bemba Sound System. Een ervaring waar ze veel van hebben geleerd. “In de studio moet je je in ieder geval nooit inhouden. Je moet spelen alsof je op een podium staat. Op een podium gaat het vanzelf, met al dat publiek komt de intensiteit automatisch aan de oppervlakte.”
Wat is hun geheim om die losse live-sfeer ook op een album te vangen? “Veel bands gaan gewoon de studio in en denken ‘het komt allemaal wel af terwijl we opnemen’. Dat is een grote gok. Wij moeten gewoon een paar maanden lang acht uur per dag het oefenhok in. Je helemaal kapot spelen, zodat er in de studio helemaal geen geheimen meer zijn. Dat is onze manier om die energie ook op nde plaat over te kunnen brengen.”
Het schrijven van nieuwe nummers gaat nog steeds op gevoel. “Daar denk je niet over na. We schrijven met z’n drieën: de gitarist, de accordeonist en ik. We improviseren en nemen alles op. Er zijn geen afspraken. We beperken ons niet tot een bepaald thema of muziekgenre. Vervolgens selecteren we de beste riffs en ritmes, die we verder uitwerken tot een compleet nummer.” Onderling spreken ze in het Engels en tijdens het schrijven voegt iedereen zinnen toe in zijn eigen taal. “Achteraf is daardoor niet meer te achterhalen wie nu wat heeft bijgedragen.”

Mala Vita speelt op Conincx Pop Elsloo (4/6), Genk on Stage (28/6), in Canix Lottum 18/7 en op de Waalkade in Nijmegen (23/7).

Mala Vita (van links naar rechts) Emil Kunto, Srdjan Ivanovic, Mickael Franci, Sin Banovic en Davor Lazic: “Achteraf is niet meer te achterhalen wie wat heeft bijgedragen.” Foto Ducos Productions