De ambities van Maastricht om in 2018 culturele hoofdstad van Europa te worden, reiken tot over de landsgrenzen. Aken, Luik, Hasselt en zelfs Eupen spelen het spel mee. Opvallende afwezige in dat rijtje is Genk, voormalige stad van mijnbouw en metaalindustrie die de laatste jaren een gedaanteverwisseling ondergaat. Boegbeeld daarvan is de ingebruikneming van C-mine, verzamelplek en kruispunt van cultuur, educatie, creatieve bedrijvigheid en internet in en rond de majestueuze gebouwen van de voormalige mijn Winterslag.
Dat Genk nog geen plekje in het Maastrichtse balboekje heeft, is volgens burgemeester Wim Dries (38) te wijten aan het verouderde imago van zijn stad. Kan zijn, maar C-mine is toch echt niet van gisteren. Op de mijnsite wordt al jaren gebouwd en verbouwd, dat kan geen enkele cultuurvolger zijn ontgaan, ook niet aan de Nederlandse kant van de grens. Onze 21e eeuwse ogen zijn kennelijk niet overal even goed ontwikkeld.
Ook vanwege de aanpak is C-mine een interessant project. Van de totale kosten (75 miljoen euro) is eenderde afkomstig van private partijen, een aandeel dat we in Nederland zelden tegenkomen. De stad Genk heeft voor het project slechts vijf miljoen hoeven lenen, “peanuts” volgens burgemeester Dries. Even opvallend is dat Genk in een vroeg stadium besloot niet met projectontwikkelaars in zee te gaan, de stad wil de regie in eigen hand houden.
In Zuiderlucht hebben we de afgelopen jaren de ontwikkelingen in Genk op de voet gevolgd. Nu C-mine cultuurcentrum deze maand in gebruik wordt genomen, geven we daar een uitgebreid vervolg aan, met onder meer interviews met genoemde burgemeester Wim Dries, architect Peter Swinnen, pianist/componist Michel Bisceglia, theatermakers Clara van den Broek en Peter de Graef en niet te vergeten de beeldende beschouwing over het schildersdorp dat Genk ooit was.
Aan deze kant van de grens besteden we, in het derde katern, ruim aandacht aan het jaarlijkse festival Musica Sacra, van 16 t/m 19 september in Maastricht. Gestuurd door het thema van dit jaar, Devotie, belandden we in het Zuid-Poolse Czestochowa waar op grote schaal de Zwarte Madonna wordt aanbeden. We interviewden de Britse componist Michael Finnissy die speciaal voor Musica Sacra een stuk schreef, en gingen op zoek naar de klassieke Indiase kathak–dans. “Kathak is een en al devotie”, zegt Durga Arya die haar jeugd opofferde om hem onder de knie te krijgen.
Een greep uit het eerste katern, tenslotte: items over dEUS-voorganger Tom Barman, klankkunstenaar Paul Devens en een reportage over een bedevaart naar de kapel van Bruder Klaus, bij Keulen. In Landgraaf halen we herinneringen op aan Ed Miedema, de rebelse pastoor die daar in de jaren zeventig zijn eigenwijze katholieke koers uitstippelde. Om met de eerste aflevering van My Imaginary Lives, een eigentijdse graphic novel van Rowland Jones, terug te belanden in de 21e eeuw.
WIDO SMEETS
hoofdredacteur
De toren van de voormalige mijn Winterslag bij Genk vormen tegenwoordig het beeldmerk van C-mine. foto Perry Schrijvers
