Ze stond op de shortlist, maar het staatsieportret dat Hadassah Emmerich maakte van koning Willem Alexander zal de gemeentehuizen en postkantoren niet halen. “Van deze jury had ik een gewaagdere keuze verwacht.”

Herkenbaar, monumentaal en representatief moest het worden. Én verrassend. Zo luidde, in het kort, de opdracht die twaalf door een expertcomité geselecteerde kunstenaars kregen bij het staatsieportret voor koning Willem Alexander. Een mission impossible dus.

Luc Tuymans, befaamd om zijn portretten, Wilma Sütö van het Stedelijk Museum Schiedam en Taco Dibbets van het Rijksmuseum kozen als expertcomité Iris van Dongen, Rineke Dijkstra en Femmy Otten als winnaars. Van deze drie kun je alleen de aanpak van Otten als verrassend omschrijven – waardoor het weer niet zo monumentaal en representatief is.

Tot de negen verliezers hoorde Hadassah Emmerich (Heerlen, 1974). Met haar portret (linosnede op papier) wilde ze, zegt ze, vooral verwijzen naar de toekomstperspectieven van Willem Alexanders koningschap. Als kersverse koning ziet ze hem als “een onbeschreven blad wiens icoonwaarde nog moet groeien. Hij moet zich nog bewijzen. En dan is er ook nog de vraag: wat is het Nederland dat hij gaat representeren?”

Waarom ligt het pontificaal opengeslagen boek De wereld en Nederland op de voorgrond?

“Het boek beschrijft de positie die Nederland de afgelopen duizend jaar in de wereld heeft ingenomen. Dat is het historisch perspectief van deze koning.”

Zou hij het gelezen hebben? Hij staat niet bekend als hartstochtelijk lezer.

“Is dat zo? Maar hij heeft wel geschiedenis gestudeerd.”

Net als Natasja Kensmill en Emo Verkerk heb je gekozen voor een ironische benadering.

“Zo heb ik het niet bekeken. Ik heb er met veel toewijzing aan gewerkt en lang gepuzzeld op de referenties die erin zitten. Het is een handgedrukte lino met twintig drukgangen, een technisch ingewikkeld procedé. De zes weken die we hadden, ben ik er vrijwel voortdurend mee bezig geweest.”

Dacht je dat je kans maakte? Zie je dit portret op alle postkantoren van Nederland hangen?

“Ja, ik heb meegedaan om te winnen. Maar van een jury met deze samenstelling had ik wel een gewaagdere keuze verwacht. Op de winnende portretten wordt Willem Alexander erg geïdealiseerd, hij staat erop als een geslaagde zakenman. Bij mij is hij minder dominant, zoals hij is. Ik ben dichter bij huis gebleven.”

“Met respect voor de winnaars: de nu gemaakte keuze vind ik teleurstellend. Hoe langer ik naar het portret van Emo Verkerk kijk, hoe meer ik ervan overtuigd raak dat hij had moeten winnen. Misschien is dat wel naïef, mijn veronderstelling dat bij deze jury een minder traditioneel portret kon winnen.”

Ben je zelf monarchistisch?

“Ik hoef niet per se in een land te wonen met een koningshuis. Maar toen ik een tijdje in Engeland verbleef, heb ik mijn mening wel aangepast. Ik heb er de symbolische waarde van de monarchie leren inschatten. Aan de ene kant is het totale verspilling, aan de andere kant is er de historische waarde: de traditie en de continuïteit die mensen houvast bieden. Het is net als bij de kerk, je hoeft niet gelovig te zijn om er de waarde van in te zien.”