Vastberaden op weg naar de grote expositie van de familie Bruegel in Het Noordbrabants Museum hebben de drommen bezoekers weinig oog voor de wandtapijten van de Iraans-Nederlandse Hemaseh Manawi Rad in de tuingalerij. Dat is erg jammer, want, hoe enorm verschillend ook, de Bruegels en Hemaseh Rad doen eigenlijk hetzelfde.

Ze vertellen verhalen, geschiedenissen die ze in een voorstelling gieten. Waar gedurende de 16de eeuw Pieter Bruegel de Oude volksverhalen als uitgangspunt nam, brengt anno nu de Eindhovense Hemaseh Manawi Rad de verhalen uit haar jeugd en uit de cultuur van haar ouders onder in haar werk. 

Navigerend tussen de Nederlandse en de Iraanse cultuur ontwikkelde Hemaseh Rad (Blaricum, 1985) haar werk. Op de kunstacademie Sint Joost, waar ze in 2018 afstudeerde, ontdekte ze dat ze graag met haar handen wilde werken. Ze ging wandtapijten maken. De techniek beheerste ze nog niet helemaal, vertelt ze in het magazine van het Noordbrabants Museum, maar dat zag ze juist als uitdaging. Misschien pakt het juist daarom zo goed uit, want in die onbevangenheid en authenticiteit ligt de kracht van haar werk. Ze gebruikt onconventionele kleuren als knalroze en paars, kiest vreemde prints. Met haar naaimachine stikt ze alles aan elkaar totdat het voor haar gevoel past.

Hemaseh Manawi Rad, Esphand (2021)

De verhalen die Rad vertelt, vertonen weinig samenhang; ze gebruikt elementen en symbolen uit de Iraanse cultuur die voor Europeanen niet meteen te duiden zijn. Zo lijken de granaatappels op Heart on a Plate een verwijzing naar een traditionele viering in Iran waar mensen samenkomen en noten en fruit eten. Soms is de betekenis simpeler, zoals in Esphand dat verwijst naar het samen thee drinken van Rad en haar moeder waarbij ze voor elkaar fruit pellen. Symboliek lijkt volop aanwezig in Horses Dream of Leaving the Circus. Opvallend zijn ook de ‘lijsten’, opgevulde strengen stof die zich als slangen rond de kleden buigen.

Soms doen Hemaseh Rads wandkleden denken aan de mysterieuze schilderijen van Marc Chagall met zijn hoogstpersoonlijke symboliek. Dat de betekenissen niet altijd voorhanden zijn, is geen probleem. Ze daagt de kijker uit, zoals indertijd ook de Bruegels deden met hun allegorieën; die waren en zijn ook niet meteen glashelder.  

Hemaseh Manawi Rad, Stitched Narratives. T/m 14.01 in Het Noordbrabants Museum in Den Bosch. hetnoordbrabantsmuseum.nl