Tragikomedie De gouden draak gaat over verbondenheid in de geglobaliseerde wereld en is één van de acht titels die het Nationale Toneel komend seizoen naar Heerlen brengt. “Wie durft, zal pareltjes te zien krijgen.”

De gouden draak begint op de keukenvloer van een Aziatisch wokrestaurant. Op de grond ligt een man te creperen vanwege een rotte kies. Hij is illegaal, dus naar de tandarts gaan is geen optie. Zijn Aziatische collega’s besluiten de tand te verwijderen met een waterpomptang, een ingreep met fatale gevolgen.

De Duitse toneelschrijver Ronald Schimmelpfennig is verantwoordelijk voor De gouden draak, een stuk over de geglobaliseerde wereld waarin iedereen met iedereen verbonden is, zonder elkaar echt te kennen. Regisseur Casper Vandeputte: “Het stuk stelt vragen over wat die verbondenheid betekent en in hoeverre we verantwoordelijk zijn voor onze medeburgers. Als ik Thaise soep eet in dat bewuste wokrestaurant, ben ik dan ook schuldig? Er zit ook een scene in met twee stewardessen die een bootje met vluchtelingen zien dobberen op zee. Ze zien het, maar zijn in de lucht en kunnen niks doen. Maar: zouden ze iets móeten doen?”

Casper Vandeputte studeerde in 2008 af aan de Toneelacademie in Maastricht en is vanaf 2013 als regisseur verbonden aan het Nationale Toneel, waar hij een vierjarig opleiding voor talentvolle theatermakers volgt. “Het geeft mij de kans om vier jaar aan producties te werken in een professioneel netwerk onder Theu Boermans. Ik krijg de ruimte om steeds een stapje verder te gaan.” Vandeputte heeft aan De gouden draak nog een dimensie toegevoegd. Behalve een verhaal over globalisering is het stuk onder zijn regie ook een ode aan het theater geworden. De acteurs, onder wie Anniek Pheifer en Paul R. Kooij, zijn tegelijkertijd verteller. Vandeputte: “We laten letterlijk zien hoe we een voorstelling maken en demonstreren zo hoe verbeeldingskracht in toneel werkt.” In het stuk spelen vijf acteurs achttien rollen. In zes met elkaar verweven verhaallijnen wordt duidelijk hoe de klanten en medewerkers van het wokrestaurant meer met elkaar te maken hebben dan ze dachten. Het is een snelle voorstelling waarin de verhalen elkaar in rap tempo afwisselen. Maar ingewikkeld wordt het nergens, zegt Vandeputte. “Juist niet. Door de snelheid blijf je geboeid en met name jong publiek zal het heel gemakkelijk oppikken omdat ze deze manier van kijken gewend zijn. Qua vertelstructuur en ritme lijkt het op de hedendaagse televisieseries die nu zo populair zijn.”

“Toneel is een bijzonder genre, maar niet altijd even toegankelijk”, bekent Violien Vocks van Parkstad Limburg Theaters. Als programmeur steekt ze veel energie in manieren om het publiek kennis te laten maken met allerlei toneelvormen. Die opstelling heeft onder meer heeft geleid tot een hechte band tussen Parkstad Limburg Theaters en het Nationale Toneel. Komend seizoen staan er acht producties van het gezelschap, voor het laatste jaar onder leiding van Theu Boermans, in Heerlen, variërend van grote producties tot kleinschalig repertoire en jeugdaanbod. Het Heerlense theater gaat verder dan het aanbieden van avondvullend theater. Vocks: “We willen ons publiek de kans geven een band op te bouwen met het gezelschap, en andersom. Als het kan, verzorgen we bij een stuk een inleiding of nagesprek.” Het theater wil het publiek laten kennismaken met een breed scala aan toneel en stelt series samen om te helpen bij het maken van een keuze. Wie meerdere voorstellingen bezoekt, krijgt korting.

De gouden draak maakt deel uit van de vlakkevloer-serie, bedoeld voor kleine tot middelgrote voorstellingen die beter tot hun recht komen in een zaal waarin het publiek zich op gelijke hoogte bevindt met de acteurs. Vocks: “Zo bieden we ruimte aan experimentele en intieme voorstellingen. Dit zijn vaak pareltjes, maar helaas vaak met weinig publiek. Met deze reeks willen we mensen belonen die vaker deze kleine stukken bezoeken. We richten ons op de avontuurlijke en nieuwsgierige theaterbezoeker die leeft heeft, die zich wil laten verrassen en ook accepteert dat hij een keer teleurgesteld wordt. Dat hoort bij het experiment.”

Die sterkere band met het publiek wordt ook door gezelschappen op prijs gesteld, zegt Casper Vandeputte: “Ik vind het een prettig gevoel om te spelen op een plek waar ik kind aan huis ben en waar het publiek me kent. In het seizoen spelen we soms elke avond in een andere stad en dat is behoorlijk pittig. Een optreden in je huistheater is dan een aangenaam moment van bewustzijn, een soort pas op de plaats: we spelen nu hier, ik ken de plek, ik ken het publiek. Die verbondenheid zorgt ervoor dat ik me ook extra verantwoordelijk voel om mensen een goede avond te bezorgen.” Hij is aangenaam verrast als hij hoort van de Heerlense vlakkevloerserie en de mogelijkheid om combitickets te kopen. “Dat is inderdaad een goed idee. Ik ben heel benieuwd of het werkt, en of het publiek vaker terugkomt. Misschien denken de mensen wel: ‘Aha, weer een voorstelling van die Vandeputte. Laat ik eens gaan kijken of hij is gegroeid ten opzichte van vorige keer’.”

De gouden draak door Het Nationaal Toneel, dinsdag 20 oktober in Theater Heerlen. parkstadlimburgtheaters.nl

Boven: De gouden draak begint op de keukenvloer van een Aziatisch wokrestaurant. Foto: Barry Hullegie