Leon Verdonschot en Wido Smeets corresponderen over ontwikkelingen in de popmuziek. Over de alweer ouderwetse cd’s en het gebrek aan kennis bij muziekliefhebbers. “Het voelt steeds ouderwetser, maar nog lang niet overbodig.”

Van de vier gasten die ik per maand in mijn radioprogramma ontvang, reageren er tegenwoordig minstens twee niet blij verrast, maar enigszins verstoord wanneer ze krijgen te horen dat ze eigen muziek mogen meebrengen – maar dan wel op cd.
Niet zelden herhalen ze die laatste voorwaarde met enige nadruk – “Op ceedee?!”
Alsof ze platen mochten meebrengen, maar dan wel op 78 toeren.
Sinds een half jaar is de volgende stap ingezet: veel muziekliefhebbers – onder wie menig muzikant – hebben hun lievelingsmuziek ook niet meer als al dan niet legale download zelf in bezit, maar ze luisteren er naar via programma’s als Spotify. Daarmee kun je voor een vast bedrag oneindig vaak luisteren naar muziek, zonder die te bezitten. Dat deel van de lol, het hebben, is bij deze groep muziekliefhebbers volledig verdwenen. Hebben is zelfs gedoe, want het kost meer geld en in het hopeloos ouderwetse geval van de cd ook ruimte in huis, en rommel van plastic hoesjes en rondslingerende cd’s.
Het is onzin om te stellen dat de muziekliefde door deze ontwikkeling minder fanatiek wordt – kijk maar eens naar het enthousiasme waarmee Spotify-abonnees hun playlists bijhouden en die van vrienden uitpluizen. Bovendien maken dergelijke programma’s als vanzelf nieuwsgierig naar nieuwe muziek, omdat ze je blijven bestoken met andere artiesten waar je ook van zou kunnen houden op basis van je smaak.
Maar toch is er een verschil. Als mensen mijn radiostudio binnenwandelen met een tas vol cd’s, weten ze doorgaans veel te vertellen over de liedjes, maar ook de teksten, de producer, de gastmuzikanten die meespelen. Een cd vol krassen, een boekje vol vingervlekken en ezelsoren: naar dit album is meer dan geluisterd, het is doorgrond.
Komt er een gast die speciaal voor deze gelegenheid al zijn favoriete nummers even op een cd heeft gezet, dan is de begeestering niet minder groot, maar de kennis wel. Titels van nummers, jaartal, muzikanten, artwork; teksten: geen idee. Als ze al alle nummers van een album in hun bezit hebben, en niet alleen de hits.
Elk album dat ik goed vind, koop ik nog steeds op cd, al heb ik het leren kennen via Spotify of de myspace van de artiest. Het voelt steeds ouderwetser, maar nog lang niet overbodig.

LEON VERDONSCHOT

Het lijkt misschien of ik van een andere planeet kom, en van de vorige eeuw (hetgeen klopt) maar aan het downloaden van cd’s ben ik nooit begonnen. Correctie: op kantoor hengel ik wel eens wat van het net, als ik het nodig heb voor een stukje. Maar verder koop ik mijn cd’s, net als boeken, nog steeds braaf in de winkel – hoewel er daar steeds minder van zijn, winkels voor boeken en platen. En dat betreur ik. Ach, het wordt vast wel weer eens (retro)mode, om voor een cd naar een winkel te gaan. Om mensen te ontmoeten. Om misschien wel met een onbekende – die net als ik g’e’en ‘oortjes’ in heeft – aan de praat raken over een nieuwe plaat van deze of gene.
Het verzamelen van boeken en cd’s – de postmodernen onder ons zullen het snobistisch vinden – is in wezen niet anders dan (proberen) verworven kennis en ervaringen binnen handbereik te houden. Van die twee is kennis helemaal uit. Althans, kennis die je je eigen hebt gemaakt. Er zijn mensen die denken dat je niets meer hoeft te weten omdat je toch alles kunt googelen. De volgende stap is dat je ook niet meer zelfstandig hoeft te kunnen denken, ook dat kun je ‘extern’ laten doen.
De sensatie van het kopen van een boek of een cd is de sensatie van de nieuwsgierigheid. Van verwachtingen die al dan niet worden ingelost. Op de een of andere manier is de nieuwsgierigheid er bij de jonge generatie vakkundig uitgeramd: door de ouders, door het onderwijs, door de media. Entertain me! Kinderen die zich op de eerste dag van de vakantie al vervelen, volwassenen die in een buitenland voor elke informatie hun i-phone in stelling brengen en daarmee elke verrassing uitsluiten: ik heb er geen onderzoek naar gedaan, maar vermoed dat het er steeds meer zijn.
Ik zal een oude (maar nog steeds nieuwsgierige) lul zijn, jammer is het wel.

WIDO SMEETS