Ineens blijkt in WIDO SMEETS een Amerika-kenner schuil te gaan. Hier alvast zijn voorspelling voor 2024.

Alle entertainment-sluizen gingen open tijdens de week van de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Wat er op het spel stond, daar zouden we het later wel over hebben. Of niet. Voorlopig ging het om procentpunten en kiesmannen, over too close to call en het spelbederf van de Grote Verliezer. 

Zelf heb ik erg genoten van de Sloveense president Jansa, die in de roes van the morning after als eerste (en laatste) EU-leider Trump feliciteerde met de overwinning. ‘Des te meer vertraging van de uitslag en ontkenningen van de feiten door de mainstream-media, des te groter de eindzege voor #POTUS’, wist hij. Was het zijn voormalige landgenote #FLOTUS die hem deze prognose had ingefluisterd? 

Er kwam veel nog onontgonnen kennis naar boven. In de talkshows, ons forum voor democratie, bleek in iedere gast wel een Amerika-kenner schuil te gaan – zelfs Rob de Nijs werd naar zijn analyse gevraagd. Dat niet Biden, maar het virus The Donald had verslagen, werd veelal weggeduwd. Niet heroïsch genoeg.
Vier jaar en een week geleden deed ik mijn laatste politieke voorspelling. Een vriend wilde weten hoe ik aankeek tegen de Amerikaanse presidentsverkiezingen. Net als de doorsnee krantenlezer en de meeste Amerikadeskundigen roerde ik in een vage mix van polls en de morele plicht tot optimisme. ‘Het is een raar volk, die Amerikanen’, antwoordde ik, ‘maar ze zijn heus niet zo achterlijk om op Trump te stemmen.’
Het sloeg nergens op. En ik had beter moeten weten. Een jaar of wat eerder had ik De ontluistering van Amerika van George Packer gelezen. Een adembenemend boek; tegen het beeld van de VS dat daarin wordt geschilderd is geen enkele vorm van optimisme bestand.
Ik had beter moeten weten omdat ik die aftakeling, al was het maar een glimp ervan, met eigen ogen had gezien. Jaren geleden, Bill Clinton was nog president, maakte ik een trip door de VS, van oostkust naar westkust en terug. Op de voorlaatste dag bezocht ik een Nederlandse expat in Rhode Island, hij was directeur van een Amerikaanse Océ-dochter.  ‘Dit land gaat naar de knoppen’, zei hij, ‘en ik zal je laten zien waarom.’ 

In zijn bijna zes meter lange Buick reden we naar Washington DC. Niet naar het Witte Huis, maar naar de slums. ‘Doe het raam dicht’, waarschuwde hij, ‘vergrendel het portier en kijk niemand recht in de ogen.’ Stapvoets reden we door de straten, van blok naar blok. In slow motion trok de horror van een Amerikaans getto met zijn van elke hoop ontvreemde bewoners aan me voorbij. 

De ellende begon in de jaren tachtig, de bloeitijd van de Reaganomics, toen het grote graaien begon. Omdat het goed was voor de economie, namen de inkomensverschillen toe, net als de belastingvoordelen voor de rijken. Bill Clinton en zijn opvolgers kregen de geest niet terug in de fles; ze verkochten hun ziel aan Wall Street.
Met de door belastingverlaging aangewakkerde economische groei had Trump de verkiezingen op zijn sloffen kunnen winnen, maar het werd de als saaie middelmaat omschreven Joe Biden – wat een zegen trouwens, in deze tijd, iemand die het midden als maat neemt. Het was Trumps hoogmoed die hem, bij het bagatelliseren van de pandemie, de das omdeed. Twee dagen na de uitslag kwam farmaceut Pfizer met een werkend vaccin tegen corona op de proppen. Ook toeval heeft een reden.

Nu mijn prognose van vier jaar geleden alsnog is uitgekomen, durf ik wel weer een  voorspelling aan. Wie bleef de laatste tijd wat op de achtergrond in de Trump-hofhouding? Zijn dochter Ivanka. Naar verluidt was het haar man Jared Kushner die de president op zaterdagochtend vroeg zijn nederlaag toe te geven. Hij speelde de voor rede vatbare schoonzoon en sloeg alvast een bruggetje naar de verkiezingen van over vier jaar.

Daarom, lieve lezers, hierbij mijn voorspelling voor 2024. Aan de dynastieke hand van Ivanka werpt Jared Kushner zich op als Republikeinse presidentskandidaat. Zijn rivaal, u had het al geraden, is Kamala Harris. Zij zal het niet redden.
Tegen die tijd zal ik met terugwerkende kracht Treurzang voor een thuisland van Ayad Akhtar aanprijzen. Zoals Packer liet zien waarom Hillary Clinton tóch kon verliezen, beschrijft Akhtar in zijn roman hoe het is te leven in een land dat bepaald wordt door graaizucht, waar verrijking topprioriteit is en maatschappelijk orde een bijkomstigheid. 

Vandaar mijn prognose dat het Trumpisme over vier jaar, met Jared Kushner als zetbaas, opnieuw aan de macht komt.*  Tot ziens in 2024. The show must go on!

WIDO SMEETS

*) Disclaimer: deze voorspelling geldt alleen als de VS in 2024 nog bestaan.