Oostpool brengt de Tsjechov-klassieker Een meeuw. Regisseur Marcus Azzini is langzaam naar het stuk toegegroeid. Voor hem gaat het dan ook over ouder worden en de contrasten tussen generaties.
Tsjechov was lange tijd niet echt zijn ding, geeft Marcus Azzini toe. “Ik vond het wel mooi om te zien, als het goed gedaan was, maar ik dacht niet dat ik ooit zelf een stuk van hem zou ensceneren. Tsjechov staat bekend om zijn personages die weinig of niet handelen. Die maar een beetje rondhangen, samenzijn. Dat trok me niet.”
Maar die mening heeft de Oostpool-regisseur inmiddels bijgesteld. “Vergelijk het met een film die je na twintig jaar weer bekijkt. Dan zie je er heel andere dingen in. Ik ben na mijn veertigste de stukken van Tsjechov gaan herlezen en dacht: misschien begrijp ik het nu pas, die liefdesverhoudingen. Bovendien gebeurt in Een meeuw best veel, zeker vergeleken met Drie Zusters of Oom Wanja. Er wordt zelfs toneel in gespeeld.” Dat toneelstuk in een toneelstuk is van de hand van Konstantin Trepljov, zoon van de beroemde actrice Irina Arkadina en hopeloos verliefd op buurmeisje Nina, een bakvis met acteerambities. Masja, de dochter van de rentmeester, is op haar beurt weer hoteldebotel van Konstantin. En zo zijn vrijwel alle hoofd- en bijfiguren met elkaar verbonden in een keten van ongelukkige huwelijken, geheime verhoudingen en onbeantwoorde liefdes.
In sommige uitvoeringen van Een meeuw ligt de nadruk op die romantische carrousel. In andere op de kunst en de drang tot scheppen die veel personages drijft. Maar Azzini wil het in zijn enscenering breder trekken. “Het gaat volgens mij in Een meeuw om de behoefte om aandacht die we allemaal hebben. Jong en oud, we ploeteren door maar willen niet vergeten worden. We willen iets achterlaten. De liefde, de kunst – het zijn manieren om dat te bereiken. Tsjechovs stuk gaat in het diepst over medemenselijkheid.”
Daarnaast is het ook het verhaal van twee generaties. En dat is precies wat Azzini zo aanspreekt in Een meeuw. “De jonge generatie – Konstantin en Nina – staat klaar om haar dromen los te laten op de werkelijkheid. Zij moeten zich nog bewijzen, zij oefenen nog voor het echte leven. De ouderen – Irina en haar partner Boris – hebben al genoeg meegemaakt om te reflecteren op wat achter ze ligt. Tegelijkertijd kunnen ze verder kijken. Ik sta zelf nu op dat punt. Tegelijkertijd werk ik veel samen met jonge mensen en ben ik gefascineerd door hun potentie.”
Een Meeuw van toneelgroep Oostpool is op 25 maart in Parktheater Eindhoven en op 26 april te zien in Theater Heerlen. plt.nl en parktheater.nl
