Utopie of dystopie?

Als reactie op de zich vastlijmende klimaatactivisten hield Meta Knol, oud-directeur Museum De Lakenhal, onlangs een betoog in NRC. Musea moeten, zo Knol, zelf klimaatactivisme bedrijven. 

Eenzelfde boodschap was twee weken later het onderwerp tijdens de jaarvergadering van de Nederlandse vereniging van wetenschapsmusea. Weer een week later hebben 68 aanwezigen uit 21 landen gedurende het Directors Forum van de Europese vereniging van wetenschapsmusea, een belofte opgesteld voor een Climate Emergency Roadmap. Vind ik ook dat we klimaat op onze agenda moeten zetten?

Is ‘alles komt goed’ de juiste tone of voice voor ons?

Deze vraag is geen vraag. Al in 2015 openden we ons Aarde theater. De immersieve beleving Earth, our home, our planet is nog steeds hoog gewaardeerd. Bezoekers gaan op een emotionele reis langs de schoonheid van onze aarde en we roepen hen op om ons ‘huis’ te beschermen. In 2015 lag de wereldwijde focus nog op 1,5 graad opwarming. Een utopie blijkt nu. Een maatschappijbrede aanpak en betrokkenheid is inmiddels onontkoombaar. We hebben dan ook geen andere keus dan het onderwerp nog nadrukkelijker op onze agenda te zetten. 

We gaan de beleving dan ook vernieuwen en uitbreiden. Wat moet de ‘tone of voice’ zijn? Een utopisch vergezicht, alles komt goed, mogelijk lost technologie alles op? Of sluiten we ons aan bij de vele romans en films: eerst een dystopische toekomst schetsen alvorens hoop te geven? En wat ‘verkoopt’ beter?

We willen, nee, we voelen het als moeten, de juiste keuze maken hoe bij te dragen aan een betere toekomst. Denker des Vaderlands 2012 Hans Achterhuis wist het wel: ‘Met het wat mij betreft noodzakelijke afscheid van het utopisch denken, moeten we ook de dystopie ten grave dragen. De problemen waar wij wereldwijd voor staan, zijn te ernstig om ze door de bril van de dystopie te vervormen.’ Wij zijn er echter nog niet uit, wie helpt ons verder? 

HANS GUBBELS