WijkZone heet het project van theatermakers Mayke Roels, Heléne Binder en Ischa den Blanken. Ze zoeken naar persoonlijke verhalen van wijkbewoners en hopen dat ze er iets betekenisvols van achter kunnen laten. “Al is het een muurtekening over het verhaal van Mien op de hoek.”
Door Koos Vaes
De pilot van het project speelt zich af in de wijk Lindenheuvel in het Limburgse Geleen. Een wijk met verschillende culturen en diverse verhalen. Het drietal makers duikt intensief de wijk in om inwoners te ontmoeten en hun verhalen op te vissen. “We zullen zichtbaar worden in de wijk”, zegt Heléne.
Het idee voor Wijkzone ontstond nadat Mayke (Roermond, 1990), Heléne (Rotterdam, 1991) en Ischa (Deventer, 1990) hun voorstelling Het Meisje & Het Water hadden gespeeld tijdens WinterZone, een theaterroute door Sittard afgelopen december. De voorstelling gaat over Maykes herinneringen aan het opgroeien met een vader die zeeman was. Ze verloor uiteindelijk het contact met hem.
Het smaakte naar meer en dus gingen ze ermee door. In theater De Garage in Venlo mocht het drietal de voorstelling opvoeren voor een basisschoolklas en had daarna de mogelijkheid om met de kinderen in gesprek te gaan. “We merkten dat kinderen een hoop herkenden uit de voorstelling, zodat ze zelf over hun relatie met hun eigen ouders gingen praten”, blikt Heléne terug. “Er kwamen allerlei persoonlijke verhalen naar boven.”
Na afloop gaf de lerares van de groep aan dat ze de verschillende verhalen van haar leerlingen globaal kende, maar dat er tijdens lesuren nooit een geschikt moment is om het daar over te hebben met de groep. Het gesprek met de lerares motiveerde het drietal om van de voorstelling een maatschappelijk project te maken. “Het stuk biedt een opening tot een gesprek met elkaar. Vaak kom je er dan pas achter hoeveel je met iemand deelt”, vertelt Mayke.
En zo ontstond WijkZone. Van juni tot en met oktober trekt het gezelschap Lindenheuvel in om met bewoners in contact te komen. “Het mooiste zou zijn als er een echo komt nadat wij er geweest zijn”, vertelt Mayke. “Daarom werken we ook samen met de gemeente Sittard-Geleen die mogelijk kan inspelen op verschillende verhalen.”
Naast de gemeente spelen Jeugdtheatergezelschap Het Laagland en talentontwikkelingsorganisatie VIA ZUID een belangrijke rol. “Vooral voor kunstenaars zoals wij die nog niet zo heel lang geleden zijn afgestudeerd”, vertelt Mayke. “Na je studie begint het pas echt en VIA ZUID biedt daarin ontzettend goede begeleiding. Ook de samenwerking met Het Laagland is fijn. Zijn thuisbasis is Sittard-Geleen, waardoor we hun contacten met de stad kunnen gebruiken.”
De voorstelling over Maykes vader is vooral haar eigen verhaal. In WijkZone draait het daar niet meer om, maar verzamelt ze met Heléne en Ischa verhalen van mensen uit de wijk. “Daar moet een soort waaier van presentaties uit ontstaan”, zegt Jackie Smeets van VIA ZUID die actief betrokken is bij het project. “Dat kan in de vorm van een voorstelling, maar ook door middel van een muurtekening dat het verhaal van een wijkbewoner vertelt”, legt Heléne uit. Zij verzorgt de grafische inbreng.
“Je duikt samen in herinneringen”, vertelt Mayke. “Maar herinneringen zijn nooit zuiver, dus fantasie is een belangrijk onderdeel van het proces.” Dat het project begon aan de hand van een jeugdvoorstelling, betekent niet dat de theatermakers alleen maar kinderen willen bereiken. “Juist ook hun ouders en grootouders”, vertelt Mayke. “Of je nu een goede of een slechte jeugd hebt gehad, we zijn allemaal kind geweest. Je ouders hebben je vast een keer pijn gedaan, en iedereen is wel eens teleurgesteld geweest in ze. Of er verschuilen juist mooie verhalen die nog verteld moeten worden door mensen. Dat raken wij in het project aan.”
Volgens Heléne vormen de ontmoetingen tussen de wijkbewoners, verschillende organisaties en drie kunstenaars uit verschillende disciplines de sleutel tot het succes van WijkZone. “Ischa is heel sterk in teksten en muziek. Ik doe veel met abstracte tekeningen en kan die verhalen gaan vormgeven. Mayke zit meer op het spel en het verhaal. We vullen elkaar dus goed aan.”
Mayke kijkt er ook enorm naar uit om wijkbewoners creatief te betrekken bij WijkZone. “Misschien woont er wel iemand in Lindenheuvel die geweldig gitaar kan spelen, hoe mooi zou het zijn om die persoon te laten meedenken en meedoen in het uiteindelijke resultaat?”