Stijn Segers’ ode aan de E40
“Wat een prachtige plek…”, verzucht Stijn Segers. We zijn in het wegrestaurant langs de E40 bij Cérexhe, ten oosten van Luik, waar wij elkaar op zijn voorstel treffen. Hij doelt op het nog intacte, zij het wat brokkelige jaren-zeventiginterieur van het etablissement. Hij doelt op de blikken van de andere bezoekers, voor een half uurtje gericht op een kop koffie of een bord eten in plaats van op het asfalt. Hij doelt op de linten van rode en witte lichten die zich in de schemering voortspoeden. En waarschijnlijk doelt hij ook op de verte, waar iedereen naar op weg is.
Eigenlijk is Stijn Segers (1977) grafisch vormgever. Met zijn in Hasselt gevestigde bedrijf Werkmannen doet hij de vormgeving voor culturele evenementen in Belgisch Limburg en daarbuiten (zoals AINSI in Maastricht), boeken, cd-hoesjes en zo meer. Daarnaast is hij zanger en liedjesschrijver. En hij heeft zich voorgenomen de hele E40 af te reizen, van west naar oost. Dat is niet zomaar wat. Vorige zomer deed hij het eerste stuk, van Calais via Oostende, Brussel, Luik, Cérexhe en Aken naar Keulen. Ruim 400 kilometer, kinderwerk. In juli van dit jaar volgde het traject Keulen-Kiev. Dan is hij nog niet op een derde. Na Kiev loopt de E40 nog zo’n 5000 kilometer verder naar het oosten, tot aan de Chinese grens. Een vierbaansweg is het daar niet meer.
Segers reist samen met onder anderen video-kunstenaar Pieter Geenen en fotografen Kristof Vrancken en Rob Walbers. Onderweg maken ze foto’s, films en geluidsopnamen, Segers schrijft een song bij iedere pleisterplaats en waar de mogelijkheid zich aandient wordt er samengewerkt met lokale musici en kunstenaars. Het project moet uiteindelijk leiden tot een boek en een dvd. “Het project is een alibi om allerlei dingen te proberen en te combineren”, vertelt hij. “Tegelijkertijd is het een soort sociaal-politiek onderzoek naar de mensen op en langs de weg. Maar het wordt geen klassieke documentaire. Het is eerder een vorm van sampling: we maken korte stops en verzamelen indrukken, beelden, geluiden. Het gaat ook om de vluchtigheid, het reizen zelf.” Niet voor niets noemt Segers het project een denkbeeldige roadmovie. De E40 als Europese variant van de Amerikaanse Route 66.
“Een reden om juist de E40 te kiezen, is dat hij van west naar oost loopt”, zegt Segers. “Langs de weg zie je de veranderingen en tegenstellingen in Europa. In het saaie, grijze Calais troffen we op een plein een groep vluchtelingen aan. Degenen die Engeland niet weten te bereiken, worden verzameld en over Frankrijk verdeeld. We gingen naar zee, maar het mistte. Engeland was niet eens te zien, een prachtig beeld voor het lot van die vluchtelingen.”
Deze zomer stopten Segers en zijn metgezellen onder meer bij het voormalige concentratiekamp Buchenwald, bij een Roma-dorp in Polen en bij de grensovergang tussen Polen en Oekraïne, tevens de buitengrens van de Europese Unie, waar vrachtwagens vaak urenlang moeten wachten. “Maar we hebben ook ongeplande stops”, vertelt Segers. Het thema van de rustplaatsen langs de snelweg, zoals hier in Cérexhe, is tijdens de eerste etappe vanzelf opgekomen. En we willen ook nog iets doen met truckers. Truckers staan voor mij voor heimwee.”
Truckers en heimwee?
“Ik weet het niet”, lacht Segers. “Ik denk dat truckers vaak heimwee hebben.”
Het wordt donkerder. Geleidelijk verdringen de natriumlampen het laatste blauw van de avondhemel. De strepen op de weg weerkaatsen het gele schijnsel. Het restaurant is nu zo goed als leeg.
“We hebben het nog niet gehad over de esthetiek van de snelweg”, merkt Segers op. “Er is een boek van twee Nederlandse ingenieurs, De diabolische snelweg. Het probeert de snelweg nu eens niet als een inbreuk op het landschap te zien, maar als iets moois. De strakke lijnen, de ordenende hand van de ingenieur. Een typisch Nederlandse benadering, lijkt me.”
Ziet hij dat ook zo?
Segers grijnst. “Kristof Vrancken heeft hier vlakbij Cérexhe gedurende 24 uur honderden foto’s gemaakt. Bij steeds veranderend licht zie je hoe de snelweg zich als een zwaard door het landschap klieft, het Maasdal in, richting Luik. Dat is pure esthetiek.”
En tot slot is er de verte. Op Google Maps staat één foto van het gebied rond Ridder, het eindpunt van de E40 in Kazachstan. Het is een berglandschap met een meertje, wat verspreide bomen en kale rotsen met sneeuwresten. Segers: “Dat is een soort droombeeld voor mij. Kilometers vreten en toch het bereiken van het eindpunt zo lang mogelijk uitstellen, dat spreekt me wel aan.”
Impressies van het eerste deel van de route: Calais, Oostende, Luik, Cérexhe (vlnr). foto’s Stijn Segers, Pieter Geenen en Kristof Vrancken.
Zie www.tourbadour.com. Op 8 augustus speelt Stijn Segers, alias Tour, op het Absolutely Free Festival in Genk, zie www.absolutelyfree.be
