Textiel is hot, en het TextielMuseum in Tilburg spint daar garen bij. Terecht, want het museum, met sinds kort de Helmondse oud-theaterdirecteur Jochem Otten aan het roer, ontdeed ‘al wat geweven is’ hoogstpersoonlijk van een dikke laag stof. Zie ook de hippe expo Textile Now, met in elke draad een verhaal ‘dat ertoe doet’: van seksuele en culturele diversiteit tot klimaatverandering en dekolonisatie. 

‘M’n bonte jas die m’n moeder voor me maakte, was gemaakt van vodden. Maar ik was zo rijk als ik maar zijn kon’, schalt Dolly Parton met befaamde snik door het TextielLab van het TextielMuseum; het is de soundtrack van het lokale wijkcentrumproject van Theodorus Johannes en vijftien vrouwen uit tien landen. Allemaal mochten ze een bijdrage leveren aan een kleurrijke ‘voddenjas’, met tuften (het verwerken van het garen, vlechten en de motieven erop borduren, van een Hollandse omafiets en een Chinese panda tot wilde Kazachse tulpen.

Sympathiek bindweefsel vol goede bedoelingen, maar urgenter is het werk van patricia kaersenhout & Rolando Vázquez: drie imposante wandkleden die het Hollandse kolonialisme aan de kaak stellen. Het was een geliefd gebruik tijdens de wereldtentoonstellingen begin vorige eeuw: de ‘menselijke dierentuinen’, waarin inheemsen werden tentoongesteld. Soms zaten mens en dier zelfs samen, zoals in Parijs. Ansichtkaarten met deze beeltenissen (niet zelden Afrikanen met angstige blik) gingen als souvenir de wereld over.

Geo Wyex met zijn werk ATM and River of Stars, foto: Josefina Eikenaar

De oude ansichten werden door kaersenhout met speciale technieken in een laag geweven. De tweede laag weefsel zijn de vlaggen van VOC, WIC en de koloniale handelskamer van Middelburg. In de loop van de expo worden de vlaggen tijdens performances uit het weefsel ontrafeld. De eerste draadjes liggen al in bakjes onder de kleden; een symbolische daad van dekolonisering, weg met die witte blik.

Melanie Bonajo uit Heerlen is kunstenaar, maar ook seksuologisch lichaamswerker en somatisch sekscoach (boek een consult als je wil weten wat dit is). De 3D-breisculpturen die ze maakte met Théo Demans, van onder meer alpacawol, zijn sprookjesachtig en sensueel. Je moet erin worden ondergedompeld – immersief noemen we dat tegenwoordig. Dus mag je er gewoon op zitten, of liever: op liggen, lekker tegen elkaar aan, om samen naar intieme verhalen te luisteren.

Dat je met textiel werkelijk alles maken kunt, bewijst de geweven pinautomaat van Geo Wyex. Geinig op het eerste gezicht, maar hier bedoeld als epicentrum van de (witte) macht. Schijn er met een zaklamp op en je ontdekt de geborduurde boodschappen, bijvoorbeeld dat we Zwarte Piet er nu eindelijk eens definitief uit moeten kicken. 

Textile Now – elke draad een verhaal. Van 10.06 t/m 01.10 in TexielMuseum Tilburg. textielmuseum.nl