Na Noorderslag, Oerol en Lowlands staat rapper Typhoon met jazzformatie New Cool Collective deze maand in Heerlen op het podium. De Surinaamse Zwollenaar mag dan de hiphop zijn toegedaan, zijn nieuwsgierigheid brengt hem ver over de grenzen van zijn genre.

door Leon Verdonschot

De vader van rapper Typhoon was onderofficier in het Surinaamse leger. Midden jaren zeventig komen hij en zijn vrouw naar Nederland. Kort wonen ze in Roermond, daarna verhuizen ze naar ’t Harde, bij Zwolle. Ze krijgen drie zoons en een dochter. Zij wordt zangeres, alle zoons worden rapper. De oudste, Kevin, onder de naam Blaxtar. De middelste, Earl, onder de naam O-Dog. De jongste, Glenn, onder de naam Typhoon.
Glenn schrijft zijn eerste tekst wanneer hij een jaar of tien is. In het Engels, want alle hiphop die hij dan kent en goed vindt, komt uit de VS. Het is een tekst over raciale vooroordelen, en dat het daar afgelopen mee moest zijn. Een paar jaar duurt het voor hij overschakelt naar het Nederlands. Om er achter te komen dat er daarmee een wereld voor hem open gaat, een wereld van woorden die de zijne zijn en waarvan hij er veel meer tot zijn beschikking heeft.
Inmiddels is Glenn (1984) zelf al weer een voorbeeld voor de nieuwste generatie hiphoppers. Hij is een van de vele boegbeelden van de levendige hiphop-scene die Zwolle heeft voortgebracht, samen met onder meer Jawat! en de grootste naam van die stad, het inmiddels opgeheven Opgezwolle. Niet Rotterdam, de stad waarvan je het zou verwachten – de enige Nederlandse stad met een skyline en die op sommige plekken en op sommige momenten aan New York doet denken – maar Zwolle werd het centrum van de Nederlandse hiphop. Zoals Eindhoven dat eind jaren negentig van de garagerock was, en Maastricht begin jaren negentig van de hardcore punk.
Wanneer het gaat om de neiging samenwerking aan te gaan, is die Zwolse hiphop-scene een schoolvoorbeeld van het erg prettige klimaat in de Nederlandse popmuziek de laatste jaren. Maar van alle rappers uit Zwolle gaat Typhoon daarin het verst: zijn nieuwsgierigheid brengt hem ver over de grenzen van het genre waarin hij zich beweegt.
Toen leden van Opgezwolle verder gingen in de Fakkelbrigade, bleek Typhoon daar een van de kopstukken. Maar hij bleef verder zoeken. Hij heeft opgetreden met het Metropole Orkest, en samen met jeugdvriend Sticks heeft hij nog een project met de texmex-band Muppetstuff. Het is een onbekende band van ervaren muzikanten, die zich al twintig jaar veelal in het bruiloften- en besloten feestencircuit begeeft. Ze hebben zelfs een album samen gemaakt, dat door een matige productie en gebrekkige promotie onopgemerkt is gebleven. Maar de zwierigheid waarmee Rico en Typhoon hun hiphop in een nieuwe omgeving omzetten in temperamentvolle levensliederen, is enerverend. Onder de titel Wie Heeft De Bal doen ze een theatertour, en staan ze voor rood pluche gevuld met petjes.
En wanneer Typhoon in 2008 samen met New Cool Collective nummers speelt van zijn debuut Tussen Licht en Lucht, smaakt dat bij publiek, pers en de muzikanten zelf naar meer. Het komt tot meer optredens dan dat als eenmalige geplande, en vervolgens tot een mini-album, Chocolade.
In 2004 won Typhoon de finale van de Grote Prijs van Nederland en vorig jaar kreeg hij de Zilveren Harp uitgereikt. Toch wekt alles aan de rapper de indruk dat het beste nog moet komen. Juist vanwege die nieuwsgierigheid, die gretigheid naar meer en beter. Tot nu toe maakte zijn teksten de meest indrukken wanneer ze niet de toestand in de wereld, maar die in zijn eigen wereld beschreven. Ze zijn soms opvallend openhartig, ook over zijn familie: ‘Maar helaas, ik zie separatisme / Binnen het gezin, tegen m’n zin in / Ma ik mis je / Pa, ook wij / Niet alleen de tijd leert me / Overgevoelig, maar die littekens doen ook mij zeer.’
In een gezin waar discipline gold als een groot goed kwam de ontsporing van Glenns broer Earl, die in de gevangenis terechtkwam, hard aan. Ook daar verwijst Glenn naar in een tekst: ‘Wij zijn een tezamen / dan samen eenzaam in dat huis / Voor dat samenzijn haal ik alles eruit / Als een lege schatkist / Maar blijven grijpen naar de buit.’
Zijn vader omschreef hem ooit als de jonge reïncarnatie van een oude, wijze man. In een interview vertelde hij eens hoe zijn jongste zoon lange wandelingen in het bos maakte. Toen Typhoon vorig jaar tijdens het theaterprogramma Hotelgasten fragmenten uit favoriete films mocht tonen bleek hij vooral natuurdocumentaires te hebben meegebracht. Wanneer hij terugkwam van die lange tochten door het bos, vertelde zijn vader in het interview, had hij vele velletjes volgeschreven met teksten, die zijn vader moest lezen.
Wijze woorden, vond zijn vader dan.

Typhoon (midden) en New Cool Collective. foto Herb Alfonso
Typhoon samen met New Cool Collective: 6 november, Parkstad Limburg Theater in Heerlen.