Carmelo & Friends
De Siciliaanse bariton Carmelo Corrado Caruso treedt op 3 januari met muzikale vrienden uit Italië en Nederland op tijdens het Nieuwjaarsconcert in AINSI. Pieter Beek, die een tijdlang op Sicilië woonde, haalt herinneringen op aan hun ontmoetingen.
Geen nodeloos gesnik
Ik hoorde Carmelo Corrado Caruso voor het eerst zingen in 2006 in de Londense Covent Garden. Hij stond er naast Placido Domingo op het podium in de merkwaardige opera Cyrano de Bergerac van Franco Alfano, de componist die ook het einde schreef van Puccini’s opera Turandot na diens overlijden.
Natuurlijk ben ik gekomen voor Domingo, maar in het programmaboekje zie ik ook de intrigerende naam Caruso staan. Bariton. Ik heb nog nooit van hem gehoord, maar moet meteen denken aan Enrico Caruso, de heldentenor uit lang vervlogen tijden. Meteen even op Google zoeken. Nee, de twee Caruso’s zijn geen familie van elkaar. Enrico komt uit Napels en Carmelo is geboren in Noto. En laat Noto nou net het stadje op Sicilië zijn waar ik de voorbije drie jaren heb gewoond! Kom je dan zomaar een wereldster als Carmelo Corrado Caruso tegen? Ja, via de eveneens in Noto wonende Nederlandse sopraan Barbara Carré. Hij is na jarenlange omzwervingen over de wereld in Noto teruggekomen. “Om er tussen mijn optredens uit te rusten van het harde werken”, legt hij uit wanneer ik hem voor de eerste keer in Sicilië ontmoet.
“Ik heb je in Londen gezien. Je stond er samen met Domingo in Cyrano de Bergerac”, zeg ik. Hij kijkt mij vol ongeloof aan. Heb ik hem echt daar in Londen gezien? Ik heb het entreebewijs nog. Het klopt. Hij is opgetogen.
Na die eerste ontmoeting in Noto ga ik luisteren naar een concert in Siracusa. Hij zingt dan geen opera, maar liederen. Corrado is een bariton met een tegelijk krachtige en fluwelen stem. Een integere stem ook: geen nodeloos gesnik (dat kan hij ook, ik hoop dat hij dat in Maastricht niet te vaak gaat doen). In Syracusa zingt hij Duitse en Franse liederen, die hij in het Italiaans uitlegt aan het publiek. Hij is een intelligente zanger, weet wàt die Franse en Duitse teksten betekenen en kan die betekenis ook overbrengen. En dat is heel wat voor een Italiaanse zanger! Ik heb veel concerten van grote Italiaanse zangers gehoord die, wanneer ze in het Frans, Duits of Engels zingen, duidelijk niet begrijpen wat ze daar eigenlijk staan te zingen. Verkeerde klemtonen, een onverstaanbare uitspraak, maar vooral: de kleur van de stem niet aangepast aan de inhoud van de tekst. Zo niet dus bij Carmelo Corrado Caruso. Het liederenconcert in Siracusa is voor mij een openbaring. Een adembenemende avond.
Na dat concert kom ik Corrado regelmatig tegen in het huis van Barbara Carré, die op 3 januari in Maastricht eveneens van de partij is. Corrado is niet alleen druk met zijn eigen carrière die hem over de hele wereld heeft gebracht (ja, zelfs in Nederland), hij werkt ook aan de opleiding van jonge zangers. Ik heb hem enkele keren bezig gezien tijdens zijn lessen aan veelbelovende talenten. Een lied opbouwen, elke zin, elke toon tien, twintig keer opnieuw, de adem zit niet goed, de intonatie is verkeerd, de klank is te iel of te vol. Hij zingt zijn leerlingen voor hoe hij vindt dat het moet. En zoals hij vindt dat het moet, zo moet het ook. Prachtig.
Maar zoals gezegd: Carmelo Corrado Caruso komt niet alleen naar Maastricht. Barbara Carré, die een behoorlijk palmares heeft met de vertolking van liederen van 20ste eeuwse componisten, zal erbij zijn. Net als mezzosopraan Claudia Nicole Bandera, die niet alleen in zowat alle operahuizen in Italië heeft opgetreden, maar ook ver daarbuiten. Een grote verrassing is de komst van tenor Luca Canonici, voor veel operaliefhebbers een van de grootste tenoren van de voorbije decennia. Ik ken zijn stem helaas alleen van een paar filmpjes op Youtube. Ondanks het nare geluid van die opnamen blijkt daaruit dat hij inderdaad een prachtige stem heeft. In Maastricht zal hij een van mijn lievelingsaria’s zingen: È la solita storia (beter bekend als ‘De klaagzang van Federico’) uit de opera L’Arlesiana van Francesco Cilea, ook te zien en te horen op Youtube. De vier zangers worden begeleid door de Maastrichtse pianist Constant Notten.
Het programma is nog niet helemaal rond, maar ik ga ervan uit dat er Italiaanse liederen in voorkomen en verder aria’s, duetten, terzetten en misschien wel quartetten uit opera’s van Mozart, Rossini en Verdi. Ik zal er zeker zijn, op 3 januari in Ainsi, omdat een concert met zóveel talent in deze contreien zeldzaam is. Maar ook omdat ik nog eens wil ervaren hoe Carmelo Corrado Caruso mij ontroert met zijn stem.
Nieuwjaarsconcert 2010. Door Carmelo Corrado Caruso & Friends: Claudia Nicole Bandera (mezzo-sopraan), Barbara Carré (sopraan), Luca Canonici (tenor) en Constant Notten op piano. Met kamermuziek van Rossini en aria’s van Mozart, Puccini, Donizetti, Verdi, Cilea en Delibes. AINSI, 3 januari, alleen op uitnodiging. Het Nieuwjaarsconcert is een initiatief van Wijnhoven & Wijnhoven Coiffeurs en cultureel maandblad Zuiderlucht.