Op het aanrecht staat 100 jaar koffievernuft, vernield met een schroevendraaier. De Moka Express is naar de vaantjes. Quanto mi dispiace, Alfonso Bialetti. Ik heb zijn uitvinding stommelings vernacheld.
Honderd keer heb ik gedacht: wat zit zo’n caffettiera toch mooi in elkaar. Beneden doe je water. Als het kookt, schiet er stoom door de gaatjes van de filter omhoog, door de (liefst) Lavazza heen. Daar rooft het water bruin en brandsmaak. Daarna valt koffie door een pruttelend fonteinpijpje in de kan. En intussen ruikt de hele keuken naar vakantie in Italië. Word zo wakker!
En dan is er nog de esthetiek van de pot. Naar het schijnt staat er zelfs eentje in het MOMA in New York. Art deco uit 1933 is het. Eindeloos mooi. Hoeveel schilderijtjes zijn er eigenlijk in omloop, allemaal van Bialetti’s met weerspiegelingen en lichtinvallen. Komt door die acht hoeken natuurlijk. Ze meten allemaal precies 135 graden. Ik heb het opgezocht, want weten doet een normaal mens zoiets niet.
Wat zit zo’n caffettiera toch mooi in elkaar
Op school moesten we ooit een veelhoek tekenen, technisch, met een passer en hulplijnen. Smoezelwerk werd het van Tipp-Ex en Chinese inkt. Onvoldoende voor mijnheer Reynders. 33 hoeken scheef verklaard, maar de acht hoeken van Bialetti werken perfect. Je krijgt die koffiepot altijd opengedraaid, gewoon omdat hij niet rond is! Er zit niks aan dat niet ergens voor dient. Alles is beredeneerd. Een Bialetti heb je voor altijd. Behalve als je hem kapot maakt.
Het handvat hing eigenlijk al los. Komt ervan als je de moka een keer zonder water op het vuur laat staan. Het zwarte knopje op de klep wiebelt omdat het half gesmolten is. In Italië verkopen ze alle onderdelen apart. In de supermarkt vind je zwarte weduwenbenen in alle lengtes. Zo zien de handvatjes er toch uit, met die dikke kuit en die rare knik in een sombere kous. Poëtische gedachten krijg ik van die koffiepot. En ik dacht ook dat ik het wel kon regelen, met een schroevendraaier.
De filter zat vast, vacuümgetrokken in het waterreservoir. Hij was een beetje ovaal geworden, van telkens de koffiedrab eruit te slaan op de rand van de pedaalemmmer. Zo doen die Italianen dat toch ook? Want afwassen mag je de mokapot niet. Zeker niet met zeep, want dan verstoppen de gaatjes. Ik heb zo mijn best gedaan om die Bialetti voor altijd te bewaren. Che cazzo. Gevloek. Gemalen koffie op de grond. Geen ontbijt uit een damestijdsschrift. Gelukkig duurt één ochtend nooit honderd jaar. Morgen krijg ik een nieuwe, met oploskoffie.