Nicole Mulkens was 24 en docent striptekenen toen ze zeven jaar geleden meedeed aan een project in een voormalige Vogelaarwijk in Maastricht waarbij kunstenaars en kinderen samen een fietstunnel beschilderden. Het gaf haar zoveel voldoening de met graffiti bekladde tunnel te verfraaien dat ze samen met kunstenaar Bert Volkers besloot De Verfraaiers op te richten. Hun doel: andere vervuilde en bekladde tunnels en schmutzige betonnen muren mooier maken.
Bert had goede contacten bij de gemeente. En langzaam maar zeker kwamen er opdrachten binnen. Nicole kreeg van het verzorgingstehuis waar haar dementerende grootmoeders op een gesloten afdeling zaten de vraag een betonnen muur die het uitzicht bedierf te beschilderen. Er verscheen een muurschildering met glooiende heuvels, vakwerkhuisjes en koeien. Het resultaat leidde tot nieuwe opdrachten van zorgorganisatie Vivre.
In 2014 kregen ze van de gemeente Maastricht de opdracht zeventien mobiele stroomkasten te beschilderen. Lelijke grijze kasten, beklad met graffiti die bij grote evenementen op het Vrijthof staan. Toen kreeg Bert te horen dat hij nog drie weken te leven had. Bloedkanker. “Hij voelde zich al langer niet lekker. Maar dit was bizar.” Nicole zit aan tafel in het atelier dat ze lange tijd met Bert deelde en wijst op een foto van Bert en een onaf werk van hem aan de muur.
Ze heeft getwijfeld of ze door zou gaan met De Verfraaiers. Kon ze het ook alleen? Bert was de ervaren vijftiger die bij het binnenhalen van opdrachten het woord nam. Zij was het jonge meisje dat als vanzelfsprekend minder serieus genomen werd. Ze zette door. In haar hoofd gonsden alle wijze lessen die ze van Bert had geleerd. Zoals: je eerste antwoord is altijd ja. Daarna ga je bedenken hoe je het gaat regelen.
Nicole neemt me mee achter op haar fiets naar de doorgang onder de Kennedybrug. De nabijgelegen buurt wilde die verfraaien. De doorgang stonk naar plas en poep en stond vol met graffiti. De basisschoolkinderen die via de doorgang naar hun gymzaal liepen, kregen op het hart gedrukt de muren niet aan te raken. Toch heeft het zes jaar geduurd voor de schildering er kwam. Nadat de buurtbewoners zelf geld hadden ingezameld kon in 2016 het schilderen eindelijk beginnen. “De laatste schildering naar een ontwerp van Bert.”
Onder de brug vertelt ze dat het schoonmaken, het voorbewerken en de tekening uitmeten vaak het meeste werk zijn. Aan deze schildering heeft ze met zes vaste medeverfraaiers in twee weken tijd zo’n tweehonderd uur gewerkt. Zij heeft dan vooraf het ontwerp gemaakt waar iedereen me kan instemmen, de verf besteld bij verfspecialist (en organisator van het Manus van Alles Festival) Roger Heuts en werkschema’s gemaakt. Achteraf betaalt ze uit naar aantal gewerkte uren.
Ze wijst op allerlei moeilijkheden die ze bij het verfraaien van deze tunnel tegenkwamen. De gleuf, precies boven de muurschildering waardoor water vanaf de brug naar beneden klatert als het regent. De helling waarop de brug is gebouwd die ervoor zorgt dat de muurschildering afloopt. Het telefoonkastje dat niet meegeschilderd mocht worden omdat KPN moeilijk deed.
Nee, ze kan van De Verfraaiers niet leven. Ook omdat er gemiddeld twee jaar zit tussen de wens van een buurt om iets te verfraaien en de daadwerkelijke uitvoering. Dus geeft ze nog altijd cursussen striptekenen aan negen tot zestienjarigen. En workshops . En werkt ze in een kookwinkel en als freelance illustratrice. Zo komt ze in haar eentje net rond.
Wel is ze trots op elke muurschildering die ze hebben gemaakt. “Soms zeggen mensen die langslopen: ‘Wat fijn dat deze vieze tunnel wordt opgeknapt’. Dan denk ik tevreden: Ja, ik doe het ook echt voor jullie.”
Dit is deel 7 van een reeks Maastrichtse stadskronieken, een initiatief van de stichting Edmond Hustinx.