Geen tijd meer voor muziek

Dit jaar ging Fifth Wave van start, een tijdschrift voor onafhankelijke Russische literatuur. In het eerste nummer las ik een verhaal van Vasily Antipov: Incarcerated (Opgesloten). De schrijver wordt bij de grensovergang van Polen en Belarus opgepakt op verdenking van drugsbezit. Zo belandt hij in het gevangeniswezen van president Loekasjenko, de zetbaas van Poetin. Dankzij de inspanningen van zijn vrouw Asia Safikhanova en duurbetaalde advocaten komt hij na acht maanden vrij.

Antipov daalt af in de onderwereld: stinkende cellen met slijmerige vloeren en wanden en onafgebroken cameracontrole. Mishandelingen zijn routine, vooral politieke gevangenen hebben het zwaar te verduren. Zelf krijgt hij onder dwang een sterk kalmeringsmiddel toegediend. Hij kan zich daardoor dagenlang niet concentreren.

De medegevangenen vormen een wonderlijk gezelschap. Hij ontmoet de wereldkampioen armworstelen Vlad Chumichev, die vreselijk is afgetuigd. Zijn beul was een kennis die hij zelf had getraind. Antipov komt Chumichev later nog een keer tegen, in een andere gevangenis. Zijn lichaam is uitgemergeld, maar hij kan nog glimlachen.

Zijn beul was een kennis die hij zelf had getraind

Literatuur is een rode draad in het verhaal. In zijn opeenvolgende cellen vindt Antipov verfomfaaide boeken. Hij ontwikkelt een enorme leeshonger, van Erich Maria Remarque tot Graham Greene. Voor zijn celgenoten draagt hij een Belarussisch gedicht voor van Veniamin Eisenstadt: ‘Hoe aangenaam om in de koelte van nergens/ Je eenzame rokertjes te roken…/ Maar de Eeuwige Visser zal ook jou vangen/ Aan zijn scherpe en bebloede haak.’

Vasily Antipov is componist, gitarist en muziektheoreticus. In een van de gevangenissen begint hij aan een essay over Mozart en een symfonie. Maar de aantekeningen worden hem afgenomen. Na vier maanden komt hij in een psychiatrische inrichting met een zachtaardig afdelingshoofd. Zij geeft hem een gitaar en een tablet. Daarmee werkt hij verder aan zijn symfonie en schrijft hij het eerste deel van een kwintet.

Teruggekeerd in Duitsland is Antipov zijn professionele werkkring kwijt. Hij en zijn vrouw Asia zitten met een grote schuld vanwege de advocatenkosten. Zoals zoveel andere migranten gaat hij aan de slag in een distributiecentrum, in dit geval van Amazon. Voor muziek heeft hij geen tijd meer.

fifthwavemagazine.com | youtube.com/@VasiliyAntipov