Timo de Rijk, directeur van het Design Museum Den Bosch, en Hans Gubbels, directeur van Cube design museum Kerkrade, schrijven hier een wisselcolumn over design en andere zaken.

Luxe is begeerlijk. Is dat omdat luxe producten duur zijn? Wellicht, maar ook een originele Hermès tas komt in onze welvarende samenleving steeds meer binnen bereik. Is het dan omdat ze status geven? Ik weet niet of Rolex blij is dat rapper Boef een klokje van dit topmerk ter waarde van vijftigduizend euro om zijn pols heeft. Is het omdat ze schaars zijn? Volgens mij is zelfs een Ferrari Testarossa al lang niet meer echt exclusief. Is het omdat ze getuigen van enorm vakmanschap en kwaliteit? Een paar Corthay schoenen van drieduizend euro gaat bijvoorbeeld gemakkelijk twintig jaar mee. Of iemand nog echt zo lang op dezelfde stappers wil lopen met het continue veranderende modebeeld is maar de vraag.

Luxe is veranderlijk. Luxe was een synoniem voor traditie, vakmanschap en uitmuntende service. Door het verbijzonderen van consumentenproducten zijn die kenmerken nu van toepassing op alledaagse producten. Topkwaliteit is tegenwoordig beschikbaar tegen lage prijzen. Luxe merken moeten op zoek naar een nieuwe definitie van exclusiviteit.

Merkwaarde neemt af doordat consumenten meer en meer gepersonaliseerde producten zoeken die stroken met hun waarden, normen en behoeften. Niet de perfectie van nieuwe digitale of gerobotiseerde productietechnieken maar handgemaakte imperfectie zet de toon. Wat authentiek is, is echt. En echt wordt schaars. Exclusief materiaalgebruik en tijdrovend vakmanschap wankelt. De focus verschuift naar immateriële diensten en ervaringen. Niet langer welvaart maar welzijn wordt de maatstaf voor luxe. Niet de economische waarde maar psychologische en sociale uitwerking is doorslaggevend voor wat als luxe wordt ervaren. Deze individualiteit culmineert in autonomie. Volledige onafhankelijkheid van financiële systemen en onbetrouwbare voedselstromen net als anonimiteit in een digitale data gedreven wereld, ultieme luxe of exclusiviteit die alleen voor de ultra rijken zal zijn weggelegd.

Luxe is persoonlijk. Eenieder ervaart luxe anders, zeker in de nieuwere invulling van luxe met welzijn als maatstaf. Luxe die invulling geeft aan je gezondheid, je veiligheid en geborgenheid. Producten die je als luxe ervaart in je sociale netwerk. Producten die je zelfverwezenlijking een boost geven. Wat is jouw luxe? Welke prijs ben je bereid te betalen voor luxe? Mag luxe ten koste gaan van anderen of het milieu? Is de Adidas Parley, gemaakt van plastic uit de oceaan voor jou de nieuwe Corthay?

Hans Gubbels

LUXE? Veranderende verlangens is vanaf 22 september te zien in Cube design museum te Kerkrade.


Dit artikel is onderdeel van &PAPER en valt buiten de verantwoordelijkheid van de ZOUT hoofdredactie.